Республикада газ җитәр­лек: белеп куллансаң, янга да кала

Республикада газ җитәр­лек. Әле артып та кала икән. Шуңа күрә “Газпром трансгаз Казан” оешмасы киләчәккә зур планнар белән яши. Зөя утравына 1600 метр озынлыктагы газ торбалары салынса, Иннополиста ул 2500 метрга сузыла.

Бу хакта журналистларга, еллык эш­чәнлеккә нәти­җә ясаганда, “Газпром транс­газ Казан” оешмасы генераль директоры Рәфкать Кантюков җиткерде.

– Газга бәя дә арта, дивидендлар да күтәрелә. Кергән акча дәүләт бюджетын тулыландыра, – диде ул. – Тагын шунысы бар: кул­ланучылар саны арта. Әмма, аңа карап, тотылган газның күләме артмый. Ди­мәк, халык янга калдырырга өйрәнгән. Йортларга исәп­ләгечләр, ике контурлы казаннар куйдырылгач, газны бик сак тота башладылар. Казаннарның файдасы шунда: аны үзең те­лә­гәнчә көйләргә була. Эссе икән, бераз киметәсең. Җы­лы көннәрдә сүндерергә дә мөмкин. Әмма шуңа да карамастан, кулланган өчен газга түли алмаучылар җи­тәр­лек. Республикада 1500 абонент түләмичә йөри. Күбесе газны сүндерергә килгәч кенә селкенә башлый.

Быел, бурыч җыелу сә­бәпле, 10 мең фатир-йортта яшәүчеләрнең газын өз­гәннәр. Газчыларның моңа хакы бар. Әгәр кулланучы өч ай буена түләмәсә, килеп сүндерергә мөмкиннәр. Рәф­кать Кантюков әйтүен­чә, бурычлыларны башта кисәтәләр. Кайберләре газчылар килгәч түли икән. Бүгенгә 7533 гаиләнең 38 миллион сумлык бурычы бар. Алар арасында өч катлы үз йортларында яшәүче­ләр дә, авыр тормышта интегүчеләр дә бар.

Тагын бер проблема – газчыларның күбесе фатир-йортларга керә алмый. Техник хезмәт күрсәтү өчен 1246 фатирга эләгә алмаганнар.

– Без, идарәче оешмалар белән сөй­ләшеп, күп кенә фатирларга керә алдык. Соңгы вакытта газ шартлаулар күбәйде. Шуңа да халык бераз үз куркынычсызлыгын кайгыртсын иде. Газчыларның техник хезмәт күрсәтү бүлеге тәү­лек буе эшли. Бераз ис си­зелсә дә, хәбәр итәргә ки­рәк. Ишек ачмаучыларны да аңлыйбыз: газчылар исе­меннән йөрүче алдакчылар да күп. Белеп торыгыз: без­нең оешма кешеләре кигән өс киеме беркайда да сатылмый. Аны заказга эшлә­тәбез. Һәрберсенең документы бар. Шикләнәсез икән, оешмага шалтыратып, белешә аласыз.

Очрашуда кадрлар мәсь­әләсе дә кү­тәрелде. Рәф­кать Кантюков газчыларның бе­лемнәрен гел күтәреп торуын әйтте.

– 15 ел элек Әлмәт нефть институтында газчылар өчен факультет ачылды. Бездә эшләүчеләрнең балаларын укыттык. Шулай итеп нәсел-нәсәпләре белән газ оешмасында эшләүчеләр барлыкка килде. Яшьләрне башкача үз эшебезгә тартып китерү мөмкин түгел иде, – диде ул.

Хәзер дә бар гаиләләре белән шушы оешмада хез­мәт куючылар. Шәмәрдән магистраль газүткәргечләр җитештерү линиясе ида­рәсендә Садыйковлар, Мин­һаҗев­лар, Мөхәм­мәт­шин­нар гаиләсен үрнәк итеп куйдылар.

– Әти-әниләре артыннан монда килеп, матур гына эшлиләр, – ди Шәмәрдән магис­траль газүткәргечләр җитештерү линиясе ида­рәсе җитәкчесе Ришат Нурисламов. “Газпром трансгаз Казан” оешмасының бу бү­лекчәсе эшчәнлеге белән журналистлар да танышты.

– Биредәге һәр җиһаз күңелгә якын. Тимер генә булса да, аларның җаннары бар кебек, – ди Ришат Нурисламов. – Бар да пульт ярдәмендә эшли. Температураны да, һәр газүткәр­гечтәге басымны да тикшереп торабыз. Иминлек иң элек биредә эшләү­челәргә бәйле. Шуңа да эшчеләр белән җитәкче арасында яхшы мөнәсәбәт булырга тиеш. Әгәр берәр кимчелекне әйтми калалар икән, һәлакәт чыгуы бар.

Шәмәрдән газүткәр­геч­ләре 1280 чакрымга сузылган. Алар Киров өлкәсе, Саба, Арча, Биектау районнары аша уза. Ришат Нурисламов газның торбалар аша килеп, беренче чис­тарту узу процессы белән дә таныштырды, 30 ел буе эш­ләгән үткәргеч­ләрне алыш­тыру эше ничек барганын да күрсәтте. Үткәннәргә дә кайтып килдек. Музейда булдык. “Тарихыңны белми­чә, килә­чәк­кә планнар корып булмый. Биредә сакланучы документларның әле дә кайчак кирәге чыгып куя”, – ди җитәкче.

Гөлгенә Шиһапова

(“Ватаным Татарстан”, /№ 90, 26.06.2019/)


Фикер өстәү