• МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Ватаным Татарстан
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Татарстан Дәүләт Советында. Булмаганны эзләмәгез

    Татарстан Дәүләт Советында. Булмаганны эзләмәгез

    Үсешкә таба юл. «Былтыр Россиягә моңарчы тарихта булмаган дәрәҗәдә басым ясалды»

    Үсешкә таба юл. «Былтыр Россиягә моңарчы тарихта булмаган дәрәҗәдә басым ясалды»

    Иң аянычлысы – татар булып та, татар телен сайламаган әти-әниләр

    Иң аянычлысы – татар булып та, татар телен сайламаган әти-әниләр

    Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы. Татар белән һинд бер түгел

    Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы. Татар белән һинд бер түгел

    Сабыйларын «Тал» бакчасына йөртүче әти-әниләр: «ВТ» безне борчыган мәсьәләне уңай хәл итәргә булышты»

    Сабыйларын «Тал» бакчасына йөртүче әти-әниләр: «ВТ» безне борчыган мәсьәләне уңай хәл итәргә булышты»

    Рузилә Габдрахманова: «Абыйлардан кача-поса баянда уйнарга өйрәндем»

    Рузилә Габдрахманова: «Абыйлардан кача-поса баянда уйнарга өйрәндем»

    Нәрсә ярый һәм нәрсә ярамый: уразага бәйле сорауларга ҖАВАПЛАР

    Нәрсә ярый һәм нәрсә ярамый: уразага бәйле сорауларга ҖАВАПЛАР

    Аерылышканда ипотека кредитын кем түләячәк?

    Аерылышканда ипотека кредитын кем түләячәк?

    Марат Кәбиров: «Шулкадәр сантыйлык кылганнан соң акыллы сүз әйтү мөмкин түгел»

    Марат Кәбиров: «Шулкадәр сантыйлык кылганнан соң акыллы сүз әйтү мөмкин түгел»

    «Кострома өлкәсендә «Казан» сүзе пароль булып хезмәт итте»

    «Кострома өлкәсендә «Казан» сүзе пароль булып хезмәт итте»

    Банк тотаргамы, бор карбиды җитештерергәме?

    Банк тотаргамы, бор карбиды җитештерергәме?

    Телдән төшмәгән сынау. Нинди хаталарны кабатламаска?

    Телдән төшмәгән сынау. Нинди хаталарны кабатламаска?

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    Күз ник тарта?

    Күз ник тарта?

    «Эксибишен» үстерү серләре

    «Эксибишен» үстерү серләре

    Аденоидны кистерергәме, әллә юкмы?

    Аденоидны кистерергәме, әллә юкмы?

    Уянырга вакыт. Бакчачыларның соравына Гүзәл Хөсәенова җавап бирә

    Уянырга вакыт. Бакчачыларның соравына Гүзәл Хөсәенова җавап бирә

    Июньдә ашыйбыз: кишер үстерү буенча киңәшләр

    Июньдә ашыйбыз: кишер үстерү буенча киңәшләр

    Алмагачларның ботакларын кайчан кисәсе?

    Алмагачларның ботакларын кайчан кисәсе?

    100 яшьлек  Нурания  Газиева: «Кызымны биетәм әле»

    100 яшьлек  Нурания  Газиева: «Кызымны биетәм әле»

    Шоколад яман шеш белән инфаркт башлану куркынычын киметә

    Шоколад яман шеш белән инфаркт башлану куркынычын киметә

    Витаминлы язгы аш пешерү ЫСУЛЫ

    Витаминлы язгы аш пешерү ЫСУЛЫ

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР Дәүләт Советы карарлары
    • ТР законнары
    • ТР Президенты указлары
    • ТР Хөкүмәте карарлары

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (17.02.2023)

    ТР Законнары (09.03.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (22.02.2023)

    ТР Законнары (22.02.2023)

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (16.02.2023)

    ТР Законнары (03.02.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (26.01.2023)

    ТР Законнары (26.01.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (19.01.2023)

  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү

VkontakteFollow on VkontakteYouTubeFollow on YouTubeRSSFollow on RSS
Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Татарстан Дәүләт Советында. Булмаганны эзләмәгез

    Татарстан Дәүләт Советында. Булмаганны эзләмәгез

    Үсешкә таба юл. «Былтыр Россиягә моңарчы тарихта булмаган дәрәҗәдә басым ясалды»

    Үсешкә таба юл. «Былтыр Россиягә моңарчы тарихта булмаган дәрәҗәдә басым ясалды»

    Иң аянычлысы – татар булып та, татар телен сайламаган әти-әниләр

    Иң аянычлысы – татар булып та, татар телен сайламаган әти-әниләр

    Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы. Татар белән һинд бер түгел

    Милли мәдәниятләр һәм гореф-гадәтләр елы. Татар белән һинд бер түгел

    Сабыйларын «Тал» бакчасына йөртүче әти-әниләр: «ВТ» безне борчыган мәсьәләне уңай хәл итәргә булышты»

    Сабыйларын «Тал» бакчасына йөртүче әти-әниләр: «ВТ» безне борчыган мәсьәләне уңай хәл итәргә булышты»

    Рузилә Габдрахманова: «Абыйлардан кача-поса баянда уйнарга өйрәндем»

    Рузилә Габдрахманова: «Абыйлардан кача-поса баянда уйнарга өйрәндем»

    Нәрсә ярый һәм нәрсә ярамый: уразага бәйле сорауларга ҖАВАПЛАР

    Нәрсә ярый һәм нәрсә ярамый: уразага бәйле сорауларга ҖАВАПЛАР

    Аерылышканда ипотека кредитын кем түләячәк?

    Аерылышканда ипотека кредитын кем түләячәк?

    Марат Кәбиров: «Шулкадәр сантыйлык кылганнан соң акыллы сүз әйтү мөмкин түгел»

    Марат Кәбиров: «Шулкадәр сантыйлык кылганнан соң акыллы сүз әйтү мөмкин түгел»

    «Кострома өлкәсендә «Казан» сүзе пароль булып хезмәт итте»

    «Кострома өлкәсендә «Казан» сүзе пароль булып хезмәт итте»

    Банк тотаргамы, бор карбиды җитештерергәме?

    Банк тотаргамы, бор карбиды җитештерергәме?

    Телдән төшмәгән сынау. Нинди хаталарны кабатламаска?

    Телдән төшмәгән сынау. Нинди хаталарны кабатламаска?

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    Күз ник тарта?

    Күз ник тарта?

    «Эксибишен» үстерү серләре

    «Эксибишен» үстерү серләре

    Аденоидны кистерергәме, әллә юкмы?

    Аденоидны кистерергәме, әллә юкмы?

    Уянырга вакыт. Бакчачыларның соравына Гүзәл Хөсәенова җавап бирә

    Уянырга вакыт. Бакчачыларның соравына Гүзәл Хөсәенова җавап бирә

    Июньдә ашыйбыз: кишер үстерү буенча киңәшләр

    Июньдә ашыйбыз: кишер үстерү буенча киңәшләр

    Алмагачларның ботакларын кайчан кисәсе?

    Алмагачларның ботакларын кайчан кисәсе?

    100 яшьлек  Нурания  Газиева: «Кызымны биетәм әле»

    100 яшьлек  Нурания  Газиева: «Кызымны биетәм әле»

    Шоколад яман шеш белән инфаркт башлану куркынычын киметә

    Шоколад яман шеш белән инфаркт башлану куркынычын киметә

    Витаминлы язгы аш пешерү ЫСУЛЫ

    Витаминлы язгы аш пешерү ЫСУЛЫ

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР Дәүләт Советы карарлары
    • ТР законнары
    • ТР Президенты указлары
    • ТР Хөкүмәте карарлары

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (17.02.2023)

    ТР Законнары (09.03.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (22.02.2023)

    ТР Законнары (22.02.2023)

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (16.02.2023)

    ТР Законнары (03.02.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (26.01.2023)

    ТР Законнары (26.01.2023)

    ТР Дәүләт Советы карары (19.01.2023)

  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
Ватаным Татарстан
Табылмады
Бар результатлар
Баш бит МӨҺИМ Язмыш

Казылык ничек ясала? Аның өчен нәрсәләр кирәк?

- ieditor
14.08.2019
- Язмыш
0
Казылык ничек ясала? Аның өчен нәрсәләр кирәк?
0
Карулар
Share on Twitter

“Казылык кулдан эшләнергә тиеш”, – ди Балтач районының  Шода авылында яшәүче КФХ җитәкчесе Азат Дәүләтшин. Ун еллап  күпләп атлар үстерү белән шөгыльләнә бу гаилә.  Дөрес, аңарчы да ат асраганнар, әмма баштагы елларда әле үзләре өчен генә булган, казылыкны да үзләре, туганнары өчен ясаганнар.

– 2010 елда улым Марат армиядән кайтты да, аңа аерым бер шөгыль, үз эше булсын  дип, атлар алып кайтып, үстереп сата башладык. 1-1,5 яшьлек атларны алып кайтабыз да  яздан көтүгә чыгарабыз, җәй буе йөртеп, көз көне сата идек. Атларны  да, итен, казылыгын сораучылар да арта барды. Даими сатып алучыларыбыз барлыкка килде, – дип сөйли Азат.

Атларны сатып алуга караганда, үзләрендә үстерү файдалырак икәненә дә тиз төшенәләр.  Елдан-ел баш санын арттырып, үзләре колынлатып, үстерә башлыйлар. Аерым көтүлекләре, көтүлектә йөртергә  һәм кышын ат асрарга  аерым кардалары бар. Бүген хуҗалыкларында 100 баш ат асрыйлар, малларга бер көтүче, бер каравылчы “күз-колак” була. Көтүлеккә атларны иртә яздан чыгаралар, кар төшәр алдыннан гына алып кайталар икән.

Атларның баш саны белән бергә бу еллар эчендә Дәүләтшиннар ясаган казылыкларның күләме дә берничә тапкыр арткан. Аерым кешеләргә заказ буенча да ясыйлар. Казылык кына түгел, ат итеннән ясалган башка ризыклар:  ысланган ит (филе), ысланган кабырга, ат колбасасы да бик әйбәт үтә икән.

– Колбасаны татарча казылык дип язалар, алар икесе ике әйбер бит, – ди Азат, колбаса турында сүз чыккач. – Казылыкның эш технологиясе үк бөтенләй башкача. Без, мәсәлән, 6-7 сантиметр озынлыкта, 1 сантиметр киңлектә һәм калынлыкта итеп, итне озынчалап, тасмалап турыйбыз, өч көн махсус тәмләткечләр салынган маринадта тотабыз. Аннан соң иттарткычка куелган махсус җайланма ярдәмендә тутырабыз. Аны чистартылган ат эчәгенә дә, махсус пленкага да тутырабыз. Монда тагын бер әйбер бик мөһим роль уйный: казылык өчен без ат итенең иң югары сортлы, иң әйбәт урыннарын гына алабыз. Әйтик, бөтен җепсел-сеңерләрдән чистартабыз…

Бу еллар эчендә инде казылыкны эшләү процессы гадиләшкәндер, тизләнгәндер дигән идем, юк булып чыкты. Азат бөтенләй аны “техникалаштыру”, конвейерга салу, заманчага үзгәртү яклы түгел. “Без борынгыдан килгән  таләпләр, тәртипләр буенча эшлибез. Казылык гомергә  өй шартларында эшләнә торган ризык булган. Безнең дә Балтачтагы үз кибетебездә ит ризыклары ясый торган цехыбыз бар, уйласак, анда эшләп булыр иде. Әмма алай эшләнгән казылыкның тәме бөтенләй башка була шул инде”, – ди ул.

Әнә шул үз “бренд”ларын югалтмас өчен Дәүләтшиннар казылыкны әле дә өйләрендә эшлиләр. Гаиләләре белән. Ярдәмгә туганнары, күршеләре килә. Инде алар барысы бу эшнең җаен, тәртибен өйрәнеп беткән. Унлап кеше атна-ун көн шушы эш белән генә мәшгуль була…

Казылыкны  табигый юл белән киптерү өчен март-апрель айлары иң шәп вакыт дип саный фермер. Шуңа күрә бөтен казылыкны шул вакытта тутыралар һәм… өй чормасына махсус тарттырылган киштәләргә, бауларга эләләр. Безнең анда урын иркен, бөтенесе көйләнгән, җайланган,  ди ул. Әзер булгач, туңдыргычларга урнаштыралар. Азатның: “Шушы юл белән кулдан эшләнгән казылыкларга берсе дә җитә алмый”, – диюендә  хаклык зурдыр. 2017 елда Мәскәүдә үткән “Алтын көз” авыл хуҗалыгы күргәзмәсендә Дәүләтшиннар КФХсында җитештерелгән ат ите ризыклары алтын медальгә лаек булган. Моннан тыш та күп төрле күргәзмәләрдә катнашканнар. “Атна саен Казандагы ярминкәләргә алып барабыз, анда да ат ите, казылыкларга ихтыяҗ зур”, – ди хуҗалар.

Казылыкны ел саен 5-6 ат итеннән ясыйлар, сатылып бетә, әле җитми дә икән. Сораучылар да елдан-ел арта. Күләм дә шул сәбәпле үсүгә бара.

Дәүләтшиннар атлар гына түгел, сарыклар, үгезләр дә асрый.   Быел сарыклары  500 башлап булган, корбанлыкка 200ен алып киткәннәр, үзләре чалып, әзерләп тә сатканнар.

Гаилә башлыгы Азат үз казанында гына кайный торган кеше түгел. Аның белән аз гына сөйләшми торсаң, әллә никадәр яңалыгы булыр. КФХсын да оештырды, фермерлар ассоциациясенә әгъза  булып та керде, айга берничә тапкыр ТР Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы каршында эшмәкәрләр өчен оештырылган   утырыш-җыелышларда катнашырга да вакыт таба, бик күп аралаша, эзләнә. Берничә ел элек райондагы авыл хуҗалыгы кулланучылары кооперативын үз кулына алып, аны тамырдан үзгәртү өчен күп тырышлык куйды. Ит эшкәртү буенча махсуслашкан әлеге кооператив белән 23 миллион сумлык грант отарга да өлгергән инде. Бу акчага (бөтенесе 38 миллион сумга төшәчәк) терлек чалу һәм аның итен, эчәкләрен, кыскасы, калдыксыз эшкәртү комплексы төзелә башлаган. Хәләл җитештерү объекты булачак ул. Димәк, җитештерү, эшкәртү, сату мөмкинлекләре тагын да артачак. Һәм аларныкы гына да түгел.

Гөлсинә Хәбибуллина 


Тэглар Авыл хуҗалыгыататларГөлсинә Хәбибуллинаказылык
TweetShare

Добавить комментарий Отменить ответ

Ваш адрес email не будет опубликован.

ХӘБӘРЛӘР

Укытучы һәм остаз елында КФУда узачак чаралар турында сөйләделәр 

16:43

Татарстанда ауга барганда дустын үтергән 58 яшьлек ир-атны хөкем иткәннәр

16:34

Татарстанда “Кырык дүртнең май аенда” дигән татарча фильм төшерә башлаганнар

16:21

Татарстанда юка боз өстенә кергән өчен 35 кешедән штраф түләткәннәр

16:09

Ышанычлы психологлар базасын булдырырга ниятлиләр

15:30

Татарстанда 15 градуска кадәр җылы булачак

15:09

Балтач районының Арбор авылында селәүсән күргәннәр

14:21

Чәчкәнең яңа туган кызы реанимациядә. «Минем кызым – көрәшче. Син булдырасың! Без барысын да җиңеп чыгачакбыз!»

13:46

Бер ир-ат сырхауханә ишеге төбендә вафат булган

13:35

Бакчачылык ширкатенә юлларны тәртипкә китерәләр

13:28

«Зәкят» хәйрия фонды Рамазан аенда 500 мохтаҗ гаиләгә һәм 40 авыруга ярдәм күрсәтәчәк

13:27

Табиб сәламәтлеккә зыян китермичә генә ничек ураза тотарга икәнен аңлаткан

13:11
Күбрәк

ПОПУЛЯР

Ире аркасында аяксыз калган Минзәлия Миңнебаева: «Мин үлгән идем»

10.03.2023

Рөстәм Нәбиев: «Хатының булмаса, берәр эчкече булыр идең, диләр»

28.02.2023

«Янгыннан соң төзегән йортларында ике атна гына яшәп калды»

15.02.2023

Яңа Шигалидә яшәгән Фәләховларның туганнары: “Әле дә ышана алмыйбыз”

11.02.2023

Җир тетрәүдән соң: «Күңел елый – ятим калган балалар күп…»

09.02.2023

 



 

 

СОҢГЫ ФИКЕРЛӘР

  • 18 Мар 2023 - 20:43 АнонимМэктэп ашханэлэрендэ тэртипнен буласы юк инде, куп кенэ балалар ашамый андагы ризыкны, чонки ашарлык тугел, куп очракта чиле-пешле дилэр.«Әти-әниләр канәгать түгел»: мәктәп ашханәләрендәге хилафлыкның сәбәбе нидә?
  • 17 Мар 2023 - 16:43 Хэлил ГайнетдиновФәния Әхмәтҗанованы юбилее белэн чын кунелдэн котлыйбыз. Бик матур, дорес язылган, рэхмэт. Остэп Эйткен килэ, Фәния Әхмәтҗанова "Ватаным Татарстан"да яна…Фәния Әхмәтҗанова: «Мине математик итеп күрәселәре килгән иде, журналистикага  керергә теләвем турында әйтергә дә оялып йөрдем»
  • 17 Мар 2023 - 15:55 АнонимФэния Кабировна!Олугъ юбилеегыз белэн ихлас куне,елдэн котлыйбыз.Иж,ат чишмэгез саекмасын,тирэн эчтэлекле язмаларыгызны куп еллар укырга язсын.Рэхмэт сезгэ!Ун,ышлар телибез!Фәния Әхмәтҗанова: «Мине математик итеп күрәселәре килгән иде, журналистикага  керергә теләвем турында әйтергә дә оялып йөрдем»
  • 17 Мар 2023 - 11:04 АнонимНигэ сон ул пособия сугыш чорында туган,тилмергэн баларга юк?алар да куп тугел инде хэзерСугыш ветераннарына Җиңү көне уңаеннан 10 мең сум биреләчәк
  • 17 Мар 2023 - 06:54 АнонимКреветка"диеп укыдым бугай, аны ашасаң ураза тотмасын да буладыр, чөнки ул диңгез хәшәрәтләре харам ризыклар санала түгелме, безнең мәзһәбтә?Ураза вакытында сәламәтлеккә зыян килмәслек итеп ничек дөрес тукланырга? Табиб-диетолог Гөлназ Гыймранова КИҢӘШЛӘРЕ

СОРАШТЫРУ

Сабан туен көтәсезме?

Нәтиҗәләр

Загрузка ... Загрузка ...

© 2019 Copyright © Все права защищены

  • Газета турында
  • Редакция
  • Элемтә
  • Реклама
  • Язылу

«Ватаным Татарстан» газетасы һәм сайты язмаларын, фото, видеоларны күчереп бастырган очракта редакциядән рөхсәт алу мәҗбүри

☎ 222-09-70  ✉ info@vatantat.ru


Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү

© 2019 Copyright © Все права защищены

Безгә кушыл!