• Газета турында
  • Редакция
  • Элемтә
  • Реклама
  • Язылу
Ватаным Татарстан
  • Баш бит
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәламәтлек
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Инвалидларга нинди түләүләр каралган? | Белгеч аңлатмасы

    Инвалидларга нинди түләүләр каралган? | Белгеч аңлатмасы

    Алинә булмаса, Камилә бар

    Алинә булмаса, Камилә бар

    “Майдан алып, балга салуның үзгәреше юк”  Президент министрларга шелтә белдерде

    “Майдан алып, балга салуның үзгәреше юк” Президент министрларга шелтә белдерде

    Ташлама буламы?

    Ташлама буламы?

    Китаптан – “клип”камы?

    Китаптан – “клип”камы?

    Фән турында сөйләр өчен 400 мең җитә

    Фән турында сөйләр өчен 400 мең җитә

    Авылда да шәһәрдәгечә яшәп була

    Түшәм түшәлгән, идән җәелгән

    “Пенсиягә иртәрәк китеп булмасмы?”| Пенсия турында бар мөһим мәгълүмат

    Пенсия фондына барып исән икәнеңне расларга кирәк?

    Студентларга транспортка киткән чыгымнарны кире ничек кайтарырга?

    Студентларга транспортка киткән чыгымнарны кире ничек кайтарырга?

    Рөстәм Миңнеханов Ватан Геройлары көне уңаеннан котлау юллады

    Рөстәм Миңнеханов Ватан Геройлары көне уңаеннан котлау юллады

    “Җәннәт” серләре

    “Җәннәт” серләре

    Cуррогат сыер нинди була?

    Бозауның әнисе кем?

  • БЕЗНЕҢ ПРОЕКТЛАР
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Халык авазы
    Чаналар тартып, без киттек тауга

    Чаналар тартып, без киттек тауга

    15 өстәл. Кайсы кемгә?

    15 өстәл. Кайсы кемгә?

    “Ашыгыч ярдәм”дә ун елдан артык эшләгән кешедә хроник чирләр башлана “

    “Ашыгыч ярдәм”дә ун елдан артык эшләгән кешедә хроник чирләр башлана “

    Чыршыны ничек сайларга?

    Чыршыны ничек сайларга?

    Яңа 2020 ел – Күсе елында ниләр бүләк итәргә ярамый?

    Яңа 2020 ел – Күсе елында ниләр бүләк итәргә ярамый?

    «Тузан бөртеге кадәр генә тәкәбберлеге булса да, ул кеше җәннәткә керми»

    «Тузан бөртеге кадәр генә тәкәбберлеге булса да, ул кеше җәннәткә керми»

    10 минутта әзер була торган 10 салат рецепты

    10 минутта әзер була торган 10 салат рецепты

    Кызамыкны читтән ияртеп кайталар

    Кызамыкны читтән ияртеп кайталар

    Бананны кабыгы белән ашарга кирәк

    Бананны кабыгы белән ашарга кирәк

  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • ФОТО/ВИДЕО
  • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
  • Баш бит
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәламәтлек
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Инвалидларга нинди түләүләр каралган? | Белгеч аңлатмасы

    Инвалидларга нинди түләүләр каралган? | Белгеч аңлатмасы

    Алинә булмаса, Камилә бар

    Алинә булмаса, Камилә бар

    “Майдан алып, балга салуның үзгәреше юк”  Президент министрларга шелтә белдерде

    “Майдан алып, балга салуның үзгәреше юк” Президент министрларга шелтә белдерде

    Ташлама буламы?

    Ташлама буламы?

    Китаптан – “клип”камы?

    Китаптан – “клип”камы?

    Фән турында сөйләр өчен 400 мең җитә

    Фән турында сөйләр өчен 400 мең җитә

    Авылда да шәһәрдәгечә яшәп була

    Түшәм түшәлгән, идән җәелгән

    “Пенсиягә иртәрәк китеп булмасмы?”| Пенсия турында бар мөһим мәгълүмат

    Пенсия фондына барып исән икәнеңне расларга кирәк?

    Студентларга транспортка киткән чыгымнарны кире ничек кайтарырга?

    Студентларга транспортка киткән чыгымнарны кире ничек кайтарырга?

    Рөстәм Миңнеханов Ватан Геройлары көне уңаеннан котлау юллады

    Рөстәм Миңнеханов Ватан Геройлары көне уңаеннан котлау юллады

    “Җәннәт” серләре

    “Җәннәт” серләре

    Cуррогат сыер нинди була?

    Бозауның әнисе кем?

  • БЕЗНЕҢ ПРОЕКТЛАР
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Халык авазы
    Чаналар тартып, без киттек тауга

    Чаналар тартып, без киттек тауга

    15 өстәл. Кайсы кемгә?

    15 өстәл. Кайсы кемгә?

    “Ашыгыч ярдәм”дә ун елдан артык эшләгән кешедә хроник чирләр башлана “

    “Ашыгыч ярдәм”дә ун елдан артык эшләгән кешедә хроник чирләр башлана “

    Чыршыны ничек сайларга?

    Чыршыны ничек сайларга?

    Яңа 2020 ел – Күсе елында ниләр бүләк итәргә ярамый?

    Яңа 2020 ел – Күсе елында ниләр бүләк итәргә ярамый?

    «Тузан бөртеге кадәр генә тәкәбберлеге булса да, ул кеше җәннәткә керми»

    «Тузан бөртеге кадәр генә тәкәбберлеге булса да, ул кеше җәннәткә керми»

    10 минутта әзер була торган 10 салат рецепты

    10 минутта әзер була торган 10 салат рецепты

    Кызамыкны читтән ияртеп кайталар

    Кызамыкны читтән ияртеп кайталар

    Бананны кабыгы белән ашарга кирәк

    Бананны кабыгы белән ашарга кирәк

  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • ФОТО/ВИДЕО
  • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
Ватаным Татарстан
Табылмады
Бар результатлар
Баш бит МӨҺИМ Җәмгыять

Урманчыга агач, экологка китап…

Август 13, 2019
- Җәмгыять, Төп
0
Урманчыга агач, экологка китап…
0
Карулар
Share on FacebookShare on Twitter

“Бер агач киссәң, икене утырт!  Безне элек әнә шулай өйрәтәләр иде. Хәзер дә шулай. Икене үк утыртмасаң  да, кискән урында яңасы үсәргә тиеш. Әлегә аударылган урман биләмәсенең 62  процент мәйданында  агач утыртылса,  2024 елда бу күрсәткеч 100 процентны тәшкил итәчәк”. Татарстан урман хуҗалыгы министры Равил Кузюров әнә шулай дип вәгъдә бирде.

– “Татарстанда урманнарны саклау” төбәк проекты 2019 елдан эшли. Аның максаты  – урмандагы балансны саклау. Шул җәһәттән  без  күп эшләр башкарабыз. Черегән, авыру эләгеп зарарланган, янгыннарда зыян күргән агачлар урынына яңасын утыртабыз.  Быел 2471 гектар җирдә урман утырту эшләре башкарылды. Утырту чималына килгәндә,  кыенлыклар юк. Республиканың 51 питомнигында 30 миллионнан артык кәлшә үстерелә.  Ел ахырына кадәр тагын шул ук күләмдә кәлшә җитештерүне, 11400 килограмм орлык әзерләүне планга керттек, – диде ул.

Әлеге проект нигезендә урман янгыннарына каршы тору өчен, махсус машиналар алырга 45 миллион сум акча бирелгән.

– Янгын табигать бәла-казасы булып санала. Кайчан килеп чыгасын беркем дә белми. Тиешле техника булмаса, бу хәлгә каршы тору бик авыр.  2010 елдагы корылык безгә сабак булды.  Янгыннарның 90 проценты кеше гаебе белән чыга. Урман буенда учак ягучылар – бер хәл, аның уртасына кереп, ут кабызучыларны бөтенләй аңлап булмый. Мондый кешеләргә  кырыс җәза бирелә, – ди Равил Кузюров. –  Ут-күз булмасын дип,  без космостан да күзәтү алып барабыз. Май-июнь айларында бигрәк тә куркыныч. Быел 895 термоноктаны сүндердек.  Әйтик, бер җирдә чүп үлән яна икән, сигнал шунда ук министрлыкка килә. Аннары хәбәр җаваплы кешеләргә җиткерелә. Тиз һәм оператив эшләү нәтиҗәсендә без урманнарны янгыннан саклый алабыз да инде.

Агач утырту өмәләре соңгы елларда бер бәйрәмгә әйләнде. Хәзер кешене мондый чараларга  куып чыгарасы түгел, үзләре белеп килә. Тик бер сорау борчый. Утыртуын утыртабыз, ә менә аның ничек үскәнен беребез дә белми. Бу сорауны министрга да бирдек.

– Өмә вакытында утырткан агачларның үсеп китү-китмәвен урманчылар күзәтә, – диде ул.

Агачларның үсеп китә алмавына  төрле  авыруларның  сәбәпче  булырга мөмкин.  Ылыслы агачларның күбесе тамыр губкасыннан зыян күрә икән. Бу авыру керсә, агач мәйданы белән юкка чыга. Аеруча наратлар әнә шул авыру аркасында саргая да инде.

Быелдан, урманга кереп, коры-сары җыярга рөхсәт итә башладылар. Урманчыларның күбесе, урман эче тәртипкә килер дип, халык ярдәменә өметләнгән иде. Тик алай булып чыкмады. Бер кеше дә артык мәшәкатьләнеп тормый хәзер. Коры-сарыны урманчыларга  үзләренә  җыярга туры килә.

– Республика халкы газ куллана. Шуңа күрә агачка ихтыяҗ зур түгел. Шушы көннәрдә теләгән кешеләр Кояшлы, Петровский, Вороновка, Боровое Матюшино бистәләре янындагы чыбык-чабыкны җыячак, – ди министр.

Сүз уңаеннан, урманчылар агачларны кайгыртканда, республика экологлары китап чыгарды. Шушы көннәрдә “Татарстан Республикасының табигате һәм табигый ресурслары: иллюстрацияле энциклопедия”нең өстәмә тиражы дөнья күрде. Тәрҗемә кыенлыклары булу сәбәпле, әлегә китап урыс телендә генә бастырылган. Татарча варианты киләсе елга чыгар дип көтелә.

– Бу энциклопедия 2017 елда чыккан иде. Ул сирәк очрый торган библиографик басмага әверелде. Галимнәрнең зур эш башкарасы бар, кайбер үсемлекләрнең һәм хайваннарның исемнәре татар теленә тәрҗемә ителми. Бу – зур проблема, күп кенә атамалар киң катлау кешеләргә билгеле түгел. Шуңа күрә, мөгаен, 1917 елгы инкыйлабка кадәр булган әдәбиятны да күтәрергә туры килер, – диде Татарстан Фәннәр академиясе мөхбир әгъзасы, Татарстан Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты директоры Искәндәр Гыйләҗев.

 

 Гөлгенә ШИҺАПОВА

Тэглар Гөлгенә Шиһаповаурманэкология
ShareTweetShare

Җавап калдыру Җавап язудан баш тарту

Сезнең e-mail адресыгыз һәркемгә ачык итеп куелмаячак.

Хәбәрләр

Хәбәрләр

«Оскар»ны 2020 һәм 2021 елларда Казанда тапшырачаклар

15:58
Хәбәрләр

Татарстан Президенты Осиноводагы лицейның яңа уку корпусын ачты

14:07
Хәбәрләр

Югалган Чаллы укучысын Менделеевскида тапканнар

14:00
Хәбәрләр

Мәскәүнең элеккеге мэры Юрий Лужков вафат

12:33
Хәбәрләр

Путин допингка каршы агентлыкның Россия спортчыларын читләштерү карарын шәрехләде

11:58
Хәбәрләр

Мөхәммәтшин Татарстанның Казахстан белән хезмәттәшлекне киңәйтергә әзер булуын әйтте

10:27
Хәбәрләр

2020 елда дини бәйрәмнәр һәм истәлекле көннәр календаре билгеле

10:26
Хәбәрләр

Павлюхин урамында төзелә торган Гаилә белән ял итү үзәгенең исеме билгеле

09:29
Хәбәрләр

Казан Кремле Россиягә карата WADA карарына аңлатма бирде

22:37
Хәбәрләр

Чаллыда полиция өйдән чыгып китеп югалган мәктәп укучысын эзли

19:48
Күбрәк

Популяр

Шәмәрдән авылында коточкыч хәл булган

Декабрь 1, 2019

Татарстанның халык артисты Исламия Мәхмүтова вафат 

Декабрь 3, 2019

“Ватаным Татарстан”нан бәйге: 50 000 сум күләмендә 5 премия!

Ноябрь 28, 2019

 “Мин үлмимме?”

Ноябрь 15, 2019

Кайсы район бил бирмәгән? Көрәш федерациясе 2019 елга нәтиҗә чыгарды

Ноябрь 27, 2019

Соңгы фикерләр

  • ieditor “Атна саен бер бүләк” акциясенең җиңүчесе Чүпрәледән!222-09-70 номерын җыегыз әле, зинһар!
  • Ким Шакиров Фән турында сөйләр өчен 400 мең җитәТуган телдэ лекциялэр укырлык, тынлаучыларнын сорауларына шулай ук туган телдэ жавап бирэ аырлык гал…
  • Anonymous “Атна саен бер бүләк” акциясенең җиңүчесе Чүпрәледән!Исэнмесез! Сезгэ хат белэн генэ жибэрергэ буламы квитанциияне?
  • Мөнир Физик мөмкинлеге чикле Райнур 18 ел элек фермерлык белән шөгыльләнәКүрше авыл егете. Быел аннан чебиләр алдык. Исән сау бер дигән булып үстеләр. Молодец егет. Нәрсәгә…
  • Анон Винера Ганиева: “Яшьләргә җиңелрәк, аларның һәрберсе блогер”Венера Ганиева кайчан "Винера"га әйләнде соң әле?

Сораштыру

Гафу итегез, хәзерге вакытта юк сораштыру.
Currently Playing

Минем Татарстан! Минем тавыш!

Минем Татарстан! Минем тавыш!

00:00:31
222

© 2019 Copyright © Все права защищены

  • Газета турында
  • Редакция
  • Элемтә
  • Реклама
  • Язылу

“Ватаным Татарстан” газетасы һәм сайты язмаларын, фото, видеоларны күчереп бастырган очракта редакциядән рөхсәт алу мәҗбүри

☎ 222-09-70  ✉ info@vatantat.ru

Табылмады
Бар результатлар
  • Баш бит
  • МӨҺИМ
  • БЕЗНЕҢ ПРОЕКТЛАР
  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • ФОТО/ВИДЕО
  • Хат җибәрү

© 2019 Copyright © Все права защищены

Безгә кушыл!