Улың армиягә бардымы?

Кемнәр уйлап тапкан бу социаль челтәрдәге ватсап төркемен?! Аннан башка моңарчы ничек яшәлгән – аптыраш. Эш урыны буенча, авыл төркеменә, сыйныфташларга, элекке группадашларга һәм тагын бер-ике төркемгә язылсаң, дөньядагы бар яңалыктан хәбәрдар булып гомер кичерәсең.

Шуннан гына эш кушалар, шуннан гына хәл белешәбез, шуннан гына елына мең дә бер бәйрәм белән котлашабыз. Һәр көнне хәерле иртә, хәерле кич теләп, матур открыткалар, кызык-кызганыч видеолар килеп тора, җырлар, киңәшләр, шигырьләр дисеңме – барысы да бар. Кайчакта шуннан шаяртышабыз, кайчакта җитди темаларга бәхәсләшәбез дә…

Иртәгә 23 февраль дигән көнне безнең элекке сыйныфташлар төркемендә мондыйрак сорау пәйда булды: “Улларыгыз армиягә бардымы?” Һәм бу сорау шактый вакыт һавада эленеп калды. Үзенең тормыш иптәше һәм улы да армиядә хезмәт иткән, шушы сорауны язган элекке сыйныфташыбыз, үпкәләттем, ахры, дип шикләнеп, сорауны “йомшартып” җибәрде: “Кичә мәдәният йортында үткән концертта авыл җирлеге буенча (дүрт авылдан дип укы) бары бер егет армия хезмәтендә, диделәр, бик аптырадым мин бу хәбәргә”… Бераздан аның кебек улы хәрби хезмәттә булган әни кеше җавап язды. Сөенеп, шөкер итеп. “Исән-сау кайтты”, – дип шөкер итәрлекләре дә, “Лачын кебек сау¬-сәламәт уллар үстердек”, – дип горурланырлыклары да бар. Элекке кебек ил алдындагы бурыч дип үк ышанмасак та, хезмәт срогы бер генә елга калдырылса да, ир-егетләр өчен (шулай ук әти-әниләр өчен дә) шактый сынау чоры бу (ике ир-ат бергә очрашса – армияне, ике хатын-кыз бергә очрашса, бала тапканын сөйли, дип юкка шаяртмыйлар лабаса). “Улым әле студент, – дип вакланып тормадым, – әтисе армиядә өч ел хезмәт итте, бер елы улыбыз өчен. Ил алдында бурычыбыз юк. Киресенчә әле, ил үзе әтисе алдында бурычлы калды, шул өч елны хезмәт стажына кертмиләр”, – дип фәлсәфә куерттым. “Безне кече яшьтән патриотлар итеп үстерделәр. Хәзер яшьләрдә андый хис юк”, – диючеләр дә, “Сәламәтлеге буенча бара алмады шул”, – дип уфтанучылар да, “Үзебез хезмәт иттек, җиткән”, – дип кистереп әйтүчеләр дә, “Бүгенге армия хезмәте хезмәт түгел инде ул”, – диюче дә (моны улы армиядә хезмәт итеп кайткан әти кеше яза) булды. Шактый языштык. Уллар үстерүчеләр дә, кызлар гына үстерүчеләр дә битараф калмады. Ни генә дисәң дә, нинди генә чорда яшәсәң дә, армия темасы мәңгелек тема булып кала шул. Бәхәсле, мең дә бер сораулы, мең дә бер проблемалы тема булып.

…Ә иртәгесен ир-егетләребезне мәш килеп бәйрәм белән котлаштык. Ике сыйныфка 56 укучының 30дан артыгы егетләр иде, безнең чорда югары уку йортына укырга керүчеләрне дә армиягә алдылар. Шул сәбәпле, солдат шулпасы эчмәүчеләр калмады диярлек. Хаклы төстә безнең бәйрәм диярлекләре бар! Шул көнне исә төркемнәрнең берсендә мондый язу пәйда булды: “23е ул – ир-егетләр бәйрәме түгел, хәрби хезмәттә булучылар бәйрәме”. Янәсе, бөтен кешене рәттән котлап, бәйрәмнең дәрәҗәсен киметмәгез. Аны җибәрүчеләр дә үзләренчә хаклы иде…

Гөлсинә Хәбибуллина

Фото: army-blog.ru