2021 елга һәм планда каралган 2022, 2023 еллар чорында Татарстан бюджеты проектында нинди саннар каралган? Алдагы чорга республиканың социаль-икътисади үсеш фаразы нинди? Хөкүмәт Йортында парламентчылар, профильле министрлыклар һәм ведомстволар җитәкчеләре, муниципаль районнар башлыклары катнашында видеоэлемтә рәвешендә киңәшмә узды, дип хәбәр итә Дәүләт Советының матбугат хезмәте.
«Илебездә бюджет проектын карап тикшерү эше башланып китте, – диде Бюджет, салым һәм финанс комитеты рәисе Леонид Якунин, киңәшмәне ачып. – Дәүләт Думасына 2021 – 2023 елларга Россиянең бюджет проекты кертелде. 2021 елда илебезнең бюджеты керемнәре – 18,8 триллион сум, чыгымнары 21,5 триллион сум тәшкил итә. Бюджет дефициты – 2,75 триллион сум. Илнең төп финанс документында ике өстенлекле юнәлеш билгеләнгән: беренчесе – дәүләтнең халык алдындагы социаль бурычларны, һичшиксез, үтәве һәм илкүләм үсеш максатларын гамәлгә ашыру».
Комитет башлыгы билгеләп үткәнчә, 2021 – 2023 елларга салым сәясәте ягыннан бизнес өчен иминиятләштерү взносларын киметү, файдалы казылмалар чыгаруга салым буенча нәтиҗәсез ташламаларны юкка чыгару, тәмәкегә акцизларны арттыру, байларга НДФЛ ставкасын арттыру юлы белән кешеләрнең керемнәрендәге аерманы киметү һәм башка үзгәрешләр каралган.
«Хәзерге вакытта Россия бюджетының тотрыклылыгын тәэмин итү бик кирәк, – диде Леонид Якунин. – Төбәкләр бюджетларының керемнәре кими. 1 августка төбәкләр бюджетларында үзләренең керемнәре, салым һәм салым булмаган керемнәре 7,9 процентка кимегән. Оешмалар табышына салым төбәкләрнең үз керемнәре кимүгә зур йогынты ясады: җиде айда ул 17,5 процентка «утырды». 2020 ел йомгаклары буенча төбәкләрнең тупланма бюджетларында 881,4 миллиард сум күләмендә дефицит фаразланыла, диде ул.
Комитет башлыгы сүзләренә караганда, өч елга федераль бюджет проекты буенча вазгыять һәм проектка салынган кайбер юнәлешләр безнең республика бюджетына да кагыла.
Киңәшмәдә Татарстан Премьер-министры урынбасары – икътисад министры Мидхәт Шаһиәхмәтов республиканың социаль-икътисади үсеш фаразы белән таныштырды.
Бюджетның сценарий шартларында 2021 елга «Urals» маркалы нефтьнең бер барреле бәясе – 43,3 доллар, 2022 елга 45,6 доллар күләмендә алынган. 2021 елда доллар курсы – 70,8 сум, 2022 елда 71,1 сум күләмендә фаразланыла. 2021 елда инфляция күләменең 4 процент булуы күздә тотыла. Фаразларга караганда, 2021 елда Татарстанда төбәкнең тулай продукты үсү темпы 2020 елдагыга карата – 103,9 процент, 2022 елда – 102,9 процент, 2023 елда 103,2 процент тәшкил итәчәк. 2021 – 2023 елларда эшсезләр өлешенең 1 проценттан 0,6 процентка кадәр кимүе күздә тотыла. 2021 елда теркәлгән эшсезләр саны – 20 мең, 2022 елда – 15 мең, 2023 елда 12 мең кеше булыр дип уйланыла.
Финанс министры Радик Гайзатуллин бюджет проектындагы төп саннарга тәфсилләп тукталып үтте. Аның әйтүенчә, 2021 елга бюджет проектында керемнәр – 268,5 миллиард сум, чыгымнар 271,5 миллиард сум күләмендә каралган. Дефицит күләме – 3 миллиард сум. Татарстан тупланма бюджеты түбәндәгечә фаразланыла: керемнәр – 312,7 миллиард сум, чыгымнар – 315,7 миллиард сум, дефицит күләме – 3 миллиард сум.
Әмма килеп туган хәлләрнең шактый ук четерекле булуына карамастан, бюджет үзенең социаль юнәлешлелеген саклап кала. «2021 ел өчен төзелгән бюджетта социаль әһәмиятле һәм беренче чиратта кирәкле чыгымнар күләме барлык чыгымнарның 77 проценты чамасын тәшкил итәчәк, – диде Радик Гайзатуллин. – Капиталь чыгымнар, шул исәптән юл эшләре чыгымнары кими. Чыгым өлешендә бюджет өлкәсендә эшләүчеләрнең аерым категорияләренең хезмәт хакын арттыру (икътисад өлкәсендәге уртача күрсәткечкә җиткерү), хезмәткә түләүнең минималь күләмен үстерү, барлык социаль түләүләрне индексацияләү өчен акча каралган».
