Юл ел буе эшләтә: төзү, төзекләндерү өчен 26 млрд сум чамасы акча тотарга җыеналар

Киләсе елда Татарстанда юл төзү, төзекләндерү һәм тәртиптә тоту өчен 26 млрд сум чамасы акча тотарга җыеналар. Министрлар Кабинетында узган утырышта быел башкарылган эшләр, киләчәк бурычлары һәм кышка әзерлек турында сөйләштеләр. Берничә ел дәвамында төп эш булачак М12 трассасы да читтә калмады.

Татарстанның транспорт һәм юл хуҗалыгы минис­тры Фәрит Хәнифов әйтүенчә, быел төбәк юлларын тәртиптә тоту өчен 4 млрд 997 миллион сум акча бирелгән. Киләсе елда ул арта: 5 млрд 254 миллион сум булачак. Төзелешкә – 4,7 млрд, төзекләндерүгә исә 9,2 млрд сум чамасы акча тотылачак. Быел салынган һәм төзекләндерелгән юлларның гомуми озынлыгы 1,7 мең чакрымны тәшкил итә. Шуның 433 чакрымы – төбәк, тагын 721е – район һәм шәһәр юллары.

– «Куркынычсыз һәм сыйфатлы автомобиль юллары» илкүләм проекты кысасында юлларны капиталь төзекләндерү һәм авыллар белән тоташтыручы юлларга каты өслекләр салу башкарыла. Ел саен 10 авылга юл салына. Балалар лагерьларына, фермер хуҗалыкларына илтүче юлларда эш дәвам итә, – ди министр.

Очрашуда төзүчеләр җилкәсендәге төп эшләр арасында башкаладан аэропортка илтүче юл һәм «Зур Казан боҗрасы»н телгә алдылар. Икенчесендә беренче этапны тәмамладылар инде. Калганын киләсе елда түгәрәкләргә ниятлиләр.

– Эшләп бетерәсе кайбер эшләр бар әле. Тавыштан сак­лау экраннары, урам чатларында транспорт санын исәпли һәм шуңа карап үз эшен көйли торган «акыллы» светофорлар куела. Урамнарда хәрәкәтне бераз бушатыр өчен, бәлки, без аны иртәрәк тә ачарбыз әле, – диде бу хакта Казан шәһәре башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары, тышкы төзекләндерү комитеты рәисе Игорь Куляжев.

Киләсе елларда иң зур эш исә М12 трассасы белән бәйле булачак.

– Россиянең төзелеш министры Ирек Фәйзуллин безгә М11 трассасын карап кайтырга киңәш бирде. Белгечләр белән анда барып өйрәнәчәкбез, – дип сөйләде Фәрит Хәнифов. – Юл төзегәндә, халыкның бар үтенеченә дә колак салырга кирәк. Лаеш районы аша узучы юлның авылдан 200–300 метрда гына булуы күпләрне борчый.

Шунлыктан барлык чараларны күрергә тырышачакбыз. Куркынычсызлык, тавышны киметү, уңайлыклар буенча эшләр алып барыла. Юл тоннель аша узачак. Шуңа тавыш булмаячак. Тирә-яктагы күлләргә дә зыян килмәсен дип эшлибез. Халык фикеренә колак салып, зур чыгымнар таләп итсә дә, урманны саклап калып булды. «Актер» ял базасын күчерүнең начар ягын күрмәдек. Яңадан төзеләсе заманчарак та булачак әле.

Зурлап эшкә тотынганчы башта исән-имин кыш чыгасы бар. Түрәләр әйтүенчә, Татарстан юллары кышка әзер.

– Бозлавыкка каршы 395 мең тонна катнашма әзерләнде. 1157 данә техника бар. Эшчеләр буран һәм салкын көннәрне кереп җылынсын өчен дә урыннар әзерләнде, – диде министр. – Мине күбрәк юллардагы куркынычсызлык борчый. Быел һәлакәтләр еш була торган урыннарга ут куелды, юл кырыйлары әйләндереп алынды. Безгә күбрәк әнә шул урыннарны тәртипкә китерергә кирәк. Йөртүчеләрдән дә саклык сорала. Алар өчен дә шартлар тудырыла. Әгәр юлда берәр хәл килеп туса, министрлыкта тәүлек буе оператив хезмәт эшли. 8 (843) 291-91-91 номеры буенча шалтыратырга мөмкин. Юлда нинди генә хәл булса да – буранмы, башкасымы – килеп җитәчәкләр.

Фәрит Хәнифов әнә шулай дип тынычландырса, Игорь Куляжев урам җыештыручылар җитмәгәннән зарланып алды.

– Республика районнарына хезмәт күрсәтүче 9 подрядчы оешма бар. Шулар аша кар көрәтеп була. Казанда юллар торышы өчен «Городское благоустройство», «Городские мосты», «Горводзеленхоз» һәм «ДРЭУ» оешмалары җавап бирә. Шәһәр яны бистәләрендә кыш җитүгә кар чыгару зур проблемага әйләнә. Әйтик, анда яшәүчеләрнең техникасы һәм эшләү теләге бар икән – без каршы түгел. Моның өчен килешү генә төзергә кирәк. Бистәдә кар чыгару кыйммәт түгел. Чистартырга кирәк, кешенең капка төбенә этеп куеп булмый бит инде, – ди Игорь Куляжев. – Безгә кар көрәүчеләр җитми. Никадәр генә кул хезмәтен җиңеләйтеп, трактор куллансак та, эшчеләр кирәк. Җитмәгән урам җыештыручыларны юл эшендәге эшчеләр хисабына тутырырбыз дип уйлыйм. Парк-скверларда кул хезмәтеннән башка булмый. Анда эшчеләр җитә. Көнозын җыештырып торалар. Хезмәт хаклары күп түгел бит – кышкы чорда 25 мең сум. Шуңа да кеше табу кыен.

Сүз уңаеннан, Татарстанда 6 кар эретү пункты бар. Тиздән Гадел Кутуй урамында яңа кар эретү пункты файдалануга тапшыру планлаштырыла.

Гөлгенә ШИҺАПОВА

Сан

Быел республикада 11 авыл юллы булган. Татарстанда 3076 авылның 527сенә юл кирәк. 30 терлекчелек фермасына, 22 бакчачылык ширкәтенә, 11 балалар лагерена илтүче юл салынган.


Фикер өстәү