Сөембикә манарасын лазер белән тикшерәләр, Питрәч белән Казанга тиздән Ленин “кайтачак”

Татарстанның мәдәни мирас объектларын саклау буенча комитеты йомгаклау коллегиясен уздырды. 2020 елда ниләр эшләнгән һәм яңа елга нинди ниятләр белән керәләр – шулар турында сөйләделәр. Коллегиядә Татарстанның вице-премьеры Ләйлә Фазлыева, Россия Дәүләт Думасы депутаты Илдар Гыйльметдинов та катнашты.

Комитет җитәкчесе Иван Гущин 2020 елга нәтиҗә ясап, кайбер санлы мәгълүматлар белән таныштырды, киләсе елга бурычлар куйды. Аның әйтүенчә, узган ел комитет инвентаризацияләү эшен дәвам иткән. Шул рәвешле 10 833 корылмага (җир кишәрлекләре һәм капиталь төзелеш объектлары) мәдәни мирас объектына каравына бәйле анализ ясалган. 15 объект мәдәни мирас объекты исемлегенә кертелгән. Шул исәптән 13 элек билгеле булмаган археологик һәйкәл табылган.
Мәгълүм булганча, хәзерге вакытта республика территориясендә Россия халыкларының мәдәни мирас объектларының бердәм дәүләт реестрында кертелгән 1663 мәдәни мирас объекты исәпләнә. Шуның 447се – федераль әһәмияткә ия.
Иван Гущин сүзләренчә, 625 мәдәни мирас объектының, шул исәптән 213 археология һәйкәлнең территориясе әле дә расланып бетмәгән. Комитет башлыгы искә төшергәнчә, былтыр исә Казан Кремленең саклау зонасын расланган документ чыгарганнар иде.
Татарстанда тарихи һәйкәләрне саклау буенча кануннарны бозган өчен 1 млн сумга якын штраф салынган. Иван Гущин хәбәр иткәнчә, узган ел 86 хокук бозу очрагы теркәлгән, 48 беркетмә төзелгән.
Ул яңалыклар белән дә уртаклашты. Мәсәлән, комитет ай саен Сөембикә манарасының авышуын тикшереп торуны оештырган. Аны яңа технологияләр ярдәмендә – лазер белән тикшерәчәкләр. “Вертикаль күчәрдән тайпылу ике метрны тәшкил итә. Манара торышының мөмкин динамикасын билгеләү бүген аеруча актуаль. Нәтиҗәләрне 2021 ел азагында әйтербез”, – диде Гущин.

Питрәч белән Казанга Ленин кире “кайтачак”. Иван Гущин сүзләренчә, быел язын Ирек мәйданындагы Ленин һәйкәлен реставрацияләү эше төгәлләнәчәк.

– Постаменттан һәйкәлне алу җәмәгатьчелектә шау-шу тудырды. Тик бу кирәк иде, – диде ул. Юлбашчыга бәйле тагын бер һәйкәл Питрәч районының Ленино-Кокушкино авылында ачылачак. Бу Ульяновлар яшәгән музей-йортта урын алачак.