• МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Ватаным Татарстан
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Лаешта – дөнья беренчелеге. Батырлар кайсы Сабан туенда бил алыша?

    Лаешта – дөнья беренчелеге. Батырлар кайсы Сабан туенда бил алыша?

    Айгөл Әхмәтгалиева:  «Минем турында китап язылмас…»

    Айгөл Әхмәтгалиева: «Минем турында китап язылмас…»

    Чүп өчен бүләк. Татарстанда «ЭкоЯз» җиңүчеләрен котладылар

    Чүп өчен бүләк. Татарстанда «ЭкоЯз» җиңүчеләрен котладылар

    Көрәшче Гөлназ Ганиева: «Хатын-кыз эше түгел бу»

    Көрәшче Гөлназ Ганиева: «Хатын-кыз эше түгел бу»

    Гөлфия Мәгъсүмова: «Сынаулар тикмәгә бирелми»

    Гөлфия Мәгъсүмова: «Сынаулар тикмәгә бирелми»

    70 яшьлек студент Илфат Әскәров: «Адәм баласы рәхәткә чыдый алмый бит ул»

    70 яшьлек студент Илфат Әскәров: «Адәм баласы рәхәткә чыдый алмый бит ул»

    Марат Кәбиров: «Уңыш серен белмим»

    Марат Кәбиров: «Уңыш серен белмим»

    «Гомеремне изге эшкә багышлавыма сөенеп туя алмыйм»

    «Гомеремне изге эшкә багышлавыма сөенеп туя алмыйм»

    Санлашу Казаннан башлана

    Санлашу Казаннан башлана

    Финанс министры Радик Гайзатуллин: «Акча тәртип таләп итә»

    Финанс министры Радик Гайзатуллин: «Акча тәртип таләп итә»

    Йортында музей ясаган Илсур Касыймов: «Бабамның бабасы тапкан мамонт теш казнасы да бар монда»

    Йортында музей ясаган Илсур Касыймов: «Бабамның бабасы тапкан мамонт теш казнасы да бар монда»

    Тели белсәң – теләк: Чаллы татар дәүләт драма театры премьерасы тамашачыны битараф калдырмый

    Тели белсәң – теләк: Чаллы татар дәүләт драма театры премьерасы тамашачыны битараф калдырмый

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    Җиләкле рецептлар: кайнатма, джем, как

    Җиләкле рецептлар: кайнатма, джем, как

    Комедон, акне, папула. Алар нинди авырулар турында кисәтә?

    Комедон, акне, папула. Алар нинди авырулар турында кисәтә?

    Үрмәле розаны ничек үстерергә?

    Үрмәле розаны ничек үстерергә?

    Йомырка порошогы – табигый ризыкмы?

    Йомырка порошогы – табигый ризыкмы?

    Организмга йод җитмәү нәрсәсе белән куркыныч? Табиб аңлата

    Организмга йод җитмәү нәрсәсе белән куркыныч? Табиб аңлата

    Имтиханга кергәндә укыла торган дога

    Имтиханга кергәндә укыла торган дога

    Редискадан җәйге салат РЕЦЕПТЫ

    Редискадан җәйге салат РЕЦЕПТЫ

    Һәр эшнең – үз вакыты: җәй башында бакчада ниләр эшләргә?

    Һәр эшнең – үз вакыты: җәй башында бакчада ниләр эшләргә?

    Байлык һәм мәхәббәт чәчәген ничек дөрес үстерергә?

    Байлык һәм мәхәббәт чәчәген ничек дөрес үстерергә?

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР Дәүләт Советы карарлары
    • ТР законнары
    • ТР Рәисе указлары
    • ТР Хөкүмәте карарлары

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (02.06.2023)

    ТР Законнары (03.05.2023)

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РӘИСЕ УКАЗЫ (02.05.2023)

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РӘИСЕ УКАЗЫ (29.04.2023)

    ТР Дәүләт Советы карарлары (20.04.2023)

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (13.04.2023)

    ТР Законнары (06.04.2023)

    ТР Законнары (03.04.2023)

    Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты карары

  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү

VkontakteFollow on VkontakteYouTubeFollow on YouTubeRSSFollow on RSS
Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Лаешта – дөнья беренчелеге. Батырлар кайсы Сабан туенда бил алыша?

    Лаешта – дөнья беренчелеге. Батырлар кайсы Сабан туенда бил алыша?

    Айгөл Әхмәтгалиева:  «Минем турында китап язылмас…»

    Айгөл Әхмәтгалиева: «Минем турында китап язылмас…»

    Чүп өчен бүләк. Татарстанда «ЭкоЯз» җиңүчеләрен котладылар

    Чүп өчен бүләк. Татарстанда «ЭкоЯз» җиңүчеләрен котладылар

    Көрәшче Гөлназ Ганиева: «Хатын-кыз эше түгел бу»

    Көрәшче Гөлназ Ганиева: «Хатын-кыз эше түгел бу»

    Гөлфия Мәгъсүмова: «Сынаулар тикмәгә бирелми»

    Гөлфия Мәгъсүмова: «Сынаулар тикмәгә бирелми»

    70 яшьлек студент Илфат Әскәров: «Адәм баласы рәхәткә чыдый алмый бит ул»

    70 яшьлек студент Илфат Әскәров: «Адәм баласы рәхәткә чыдый алмый бит ул»

    Марат Кәбиров: «Уңыш серен белмим»

    Марат Кәбиров: «Уңыш серен белмим»

    «Гомеремне изге эшкә багышлавыма сөенеп туя алмыйм»

    «Гомеремне изге эшкә багышлавыма сөенеп туя алмыйм»

    Санлашу Казаннан башлана

    Санлашу Казаннан башлана

    Финанс министры Радик Гайзатуллин: «Акча тәртип таләп итә»

    Финанс министры Радик Гайзатуллин: «Акча тәртип таләп итә»

    Йортында музей ясаган Илсур Касыймов: «Бабамның бабасы тапкан мамонт теш казнасы да бар монда»

    Йортында музей ясаган Илсур Касыймов: «Бабамның бабасы тапкан мамонт теш казнасы да бар монда»

    Тели белсәң – теләк: Чаллы татар дәүләт драма театры премьерасы тамашачыны битараф калдырмый

    Тели белсәң – теләк: Чаллы татар дәүләт драма театры премьерасы тамашачыны битараф калдырмый

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    Җиләкле рецептлар: кайнатма, джем, как

    Җиләкле рецептлар: кайнатма, джем, как

    Комедон, акне, папула. Алар нинди авырулар турында кисәтә?

    Комедон, акне, папула. Алар нинди авырулар турында кисәтә?

    Үрмәле розаны ничек үстерергә?

    Үрмәле розаны ничек үстерергә?

    Йомырка порошогы – табигый ризыкмы?

    Йомырка порошогы – табигый ризыкмы?

    Организмга йод җитмәү нәрсәсе белән куркыныч? Табиб аңлата

    Организмга йод җитмәү нәрсәсе белән куркыныч? Табиб аңлата

    Имтиханга кергәндә укыла торган дога

    Имтиханга кергәндә укыла торган дога

    Редискадан җәйге салат РЕЦЕПТЫ

    Редискадан җәйге салат РЕЦЕПТЫ

    Һәр эшнең – үз вакыты: җәй башында бакчада ниләр эшләргә?

    Һәр эшнең – үз вакыты: җәй башында бакчада ниләр эшләргә?

    Байлык һәм мәхәббәт чәчәген ничек дөрес үстерергә?

    Байлык һәм мәхәббәт чәчәген ничек дөрес үстерергә?

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР Дәүләт Советы карарлары
    • ТР законнары
    • ТР Рәисе указлары
    • ТР Хөкүмәте карарлары

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (02.06.2023)

    ТР Законнары (03.05.2023)

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РӘИСЕ УКАЗЫ (02.05.2023)

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ РӘИСЕ УКАЗЫ (29.04.2023)

    ТР Дәүләт Советы карарлары (20.04.2023)

    Татарстан Республикасы Дәүләт Советы Президиумы карарлары (13.04.2023)

    ТР Законнары (06.04.2023)

    ТР Законнары (03.04.2023)

    Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты карары

  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
Ватаным Татарстан
Табылмады
Бар результатлар
Баш бит МӨҺИМ Авыл

Умартачылар җәе: баллымы?

- ieditor
24.06.2022
- Авыл
0
Умартачылар җәе: баллымы?
0
Карулар
Share on Twitter

Быелгы соңга калган яз, җәй умартачыларны борчуга салмаганмы? Җәйге сезон баллы булырмы? Арча районында күпләп бал кортлары агуланган, сәбәп нидә?  Балтач районының иң тәҗрибәле, танылган умартачыларның берсе – Түбән Кенәдән Айдар Сәмигуллин белән умартачылыктагы мәшәкатьләр турында сөйләшәбез.

Айдар Сәмигуллин турында без инде берничә тапкыр яздык. Үз хуҗалыгында күпләп терлек асрап, ул бер елны «Рәсәйнең иң яхшы 100 хуҗалыгы» дипломына лаек булды. Ул чакта дуңгызчылык белән шөгыльләнде. Бераздан мөгезле эре терлеккә күчте, савым сыерлары алып җибәрде. Бу юнәлештә дә шактый танылды. Аннан инде әтисеннән мирас булып калган берничә оя умарталарын берничә дистәгә җиткерде. Терлек асрау белән параллель алып барса да, анысын да аксатмады, умартачылыкта да Балтач брендына әйләнгән балы белән республикада, аннан читтә танылу алды. Булганнан бар да була, дисәң дә, Айдар үзе әле дә умартачылыкта барысын да белеп бетермим дип саный. Юкса бу юнәлеш белән һөнәри шөгыльләнә башлавына да уникенче ел.

– Быелгы язы, җәе соңлаган елда кортлар – балсыз, маллар печәнсез калыр  дип курыкмыйсызмы? – дим Айдарга.

– Уйландыра инде. Бөтенесе соңга калды бит. Яз бал кортлары өчен уңай килмәде.  Минем үземнең 2010 елдан бирле мондый ел күргән булмады, тәҗрибәле умартачылар гомергә мондый язны, җәй башын күргән юк, диләр. Ачлыктан оя-оя кортлары үлеп беткән кешеләр дә булган. Шөкер, безнекеләр әйбәт кышлады. Үлем-китем өч процент тирәсе генә булды. Бу – бөтенләй юк дигән сүз инде. Кышлатуга килгәндә, без кортларны өйләргә кертмибез. Тышта, кар белән күмеп калдырабыз. Кар астында салкынлык 5–6 градустан артмый, шуңа күрә салкын кыш та аларга зыян салмый. Март азагында исә, чаңгы белән менеп, кардан чистартабыз, территориягә көл сибәбез, үзебезчә ревизия ясыйбыз.

– Кортларны урманда, кар астында калдыру куркыныч түгелме соң? Кыргый, ач җанварлар һөҗүм итсә…

– Беренче ел гына шулай эшләмибез инде. Шөкер, әлегә кадәр тыныч булды.

– Кортлар әйбәт кышласын өчен, көздән нинди чаралар күрәсез?

– Көздән һәр ояда 20 килограмм чамасы азык калдырабыз. Шуннан да аз калдырсаң, алар кышны бик көчсезләнеп чыга, чөнки ояда 2–2,5 килограмм корт кала, ә бер килограммга ун мең корт керә. Кышны алар азыкка кытлык сизмичә, тыныч үтәргә тиеш. Безнекеләр ашап та бетермәгән иде, әмма барыбер, язга чыгуга, тагын ашаттык. 75 процент шикәр пудрасын бал белән болгатып, бераз су кушып, камыр формасында азык куйдык һәм аксымга бай өстәмәләр дә бирдек. Көннәр җылытуга, ояларны юып, кортларны чиста ояларга күчерәбез. Җылы көннәр булганда төрле кушылмалар, әйтик, соя онына, кызыл ачы борыч, коры сөт болгатып куябыз (кортлар аларны чәчәк серкәсе урынына, балаларына ашатырга дип, ояга ташый), берәр стакан май аенда үскән әрем, чәчәк аткан чакта җыелган әрем, мәтрүшкә, нарат бөресе, ачы кызыл борыч салып кайнатып, бер литр шикәр сиробына 100 грамм исәбеннән әлеге төнәтмәне кушып бирәбез, җилсез, гел кояш төшкән урынга табакка су салып, азрак диңгез тозы кушып, кортларны шуннан су эчәргә ияләштерәбез. Аларга ризыктан тыш су да кирәк. Батып үлмәсеннәр өчен, табак төбенә печән яки салам салабыз.

– Кечкенә генә кортларга әллә ниләр кирәк икән… Мәшәкате шактый…

– Шулай эшләмәсәң, җәй көне бал алам димә. Кортларны июльгә кадәр карыйсы, ашатасы. Быел июнь аенда, мәсәлән, көн саен 800 грамм – бер килограмм бал ашаттык. Бал җыю чоры бер ай. Ярый әле, май – июнь айларында өчәр көнләп булса да, җылы, матур көннәр булды. Кортлар талга оча алды. Үткән ел тузганакка очмаганнар иде, быел аннан да бал җыйдылар. Өрәңге, алмагачка да очтылар… Күп булмаса да, бераз бал ала алдык. Соңгы ике көндә кортлар бик әйбәт эшли. Таныш тәҗрибәле бер умартачы көндәлек алып бара. Аның сынамышы буенча, 25 гыйнварда көн матур булган, быел бал булачак, ди ул. Өметләнәбез инде. Без үзебез бал гына түгел, бал икмәге (перга), балавыз, аңардан мазь һәм төнәтмә дә ясап сатабыз, башка төрле төнәтмәләребез дә бар, аларны балга караганда да күбрәк сорыйлар, чөнки һәркайсы – бик күп чирләргә дәва. Хезмәтләребез җилгә очмасын, өметләр аклансын иде инде.

– Шушы көннәрдә күрше Арча районында бик күпләп бал кортлары агуланган дигән хәбәр таралды. Кортлар нилектән агулана? Моны булдырмас өчен нәрсә эшләргә кирәк?

– Кортлар кыр-басуларны агу-химикатлар белән эшкәрткәннән агулана, үлә. Агуларның да бит төрлесе бар. Куркынычлыгы өч дәрәҗә белән билгеләнә. Еш кына җитәкче-белгечләр арзанлы агу-химикатлар белән эшли, әмма тикшерү килгәндә, «Без менә шушындый куркынычсыз химикатлар белән генә эшлибез», – дип күрсәтергә үзләрендә нормаль агу-химикатларны запаста тота. Нәтиҗәдә гаеплеләр ачыкланмый да кала. Шөкер, бу яктан безнең районда мондый хәлләр күзәтелгәне юк. Социаль челтәрдә махсус төркем бар, шунда агулау-эшкәртү көннәре турында кисәтүләр алдан языла.

– Җәйләрегез баллы булсын, дип теләргә генә кала.

Гөлсинә Хәбибуллина 


Тэглар Гөлсинә Хәбибуллина
TweetShare

Добавить комментарий Отменить ответ

Ваш адрес email не будет опубликован.

ХӘБӘРЛӘР

Рөстәм Миңнеханов БГӘнең Мәктәп мәгарифе мәсьәләләре оешмасы Генераль директоры Мөхәммәт Әл Касем белән очрашты

17:35

Тана алган өчен субсидия бирелә

16:36

Рөстәм Миңнеханов мәгариф министрлары форумында: Мәгарифкә чыгымнар — киләчәккә зур инвестицияләр ул

16:36

“Республика Татарстан” газетасының баш мөхәррире алышынды

16:22

WhatsAppта үзгәрешләр көтелә. Ул башка мессенджерга охшап калырга мөмкин

15:14

Татарстан Мөфтие Татарстаннан хаҗиларның беренче төркемен олы сәфәргә озатты

14:58

Татарстанда табибларның эштән китүе күзәтелә

14:54

Казанда Сабан туе дүрт урында булачак

14:52

8 июнь көне тарихта ниләр белән истә калды?

14:43

Танылган юмор остасы Рамил Шараповның машинасына кәҗә кергән

14:42

Түбән Кама юлындагы фаҗига корбаннары арта: авыр хәлдә хастаханәгә озатылган йөртүче вафат булган

13:59

Чистайда 62 яшьлек хатын-кыз, мошенникларга ышанып, 3 миллион сумнан артыграк акчасыннан коры калган

13:30
Күбрәк

ПОПУЛЯР

Сәвия Мөхәммәтҗанова: «Улымның әнисен эзләп табасы иде»

01.06.2023

Биш бала әтисе Рәшит Зиннәтуллин ни өчен ташландыкка әйләнгән?

25.05.2023

Көлгә әйләнгән Йолдыз авылы халкы: «Мондый хәсрәт күргән юк иде – сәгать ярым эчендә авыл юкка чыкты»

11.05.2023

Ярдәм кирәк: «Курган өлкәсендә татар авылы янды! Кешеләр бернәрсәсез калды!»

08.05.2023

«Башына җиттегез баланың. Кактың син аны Халисә, ашарына да бирми кактың!»

05.05.2023

 



 

 

СОҢГЫ ФИКЕРЛӘР

  • 8 Июн 2023 - 13:08 АнонимГузэл,афэрин!Алга таба да унышлар сина!«Безгә килеп күрегез!»: тавыш бирү этабы башлана (дүртенче өчлек)
  • 8 Июн 2023 - 09:59 Илюза Закирова(Галимуллина)Гузэл сенлем Смэел авылы турында бик матур, бай эчтэлекле, зууур Эш башкаргансын. Килэчэк буынга да бик кирэкле мэгълумат булган бу.…«Безгә килеп күрегез!»: тавыш бирү этабы башлана (дүртенче өчлек)
  • 7 Июн 2023 - 21:36 ТәнзиләАвылдашыбыз Рәзимә Кашапова язмасы тирән мәгънәле, тәрбияви ягы белән башкалардан аерылып тора.«Безгә килеп күрегез!»: тавыш бирү этабы башлана (дүртенче өчлек)
  • 7 Июн 2023 - 21:27 ДамирРэзимэ молодец👍 Бик эчтэлекле видео ясагансын. Безнен корэшчелэр чын батырлар. Алар бер жирдэ дэ сынатмыйлар.«Безгә килеп күрегез!»: тавыш бирү этабы башлана (дүртенче өчлек)
  • 7 Июн 2023 - 12:21 ГульфанияГүзәл, матурым, бик зур рәхмәт бу бай эчтәлекле видеоязма өчен. 5 минутлык язмага нинди бай материал тупланган. Безгә, туган якларыннан…«Безгә килеп күрегез!»: тавыш бирү этабы башлана (дүртенче өчлек)

СОРАШТЫРУ

Сездә Сабан туе буламы?

Нәтиҗәләр

Загрузка ... Загрузка ...

© 2019 Copyright © Все права защищены

  • Газета турында
  • Редакция
  • Элемтә
  • Реклама
  • Язылу

Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү

© 2019 Copyright © Все права защищены

Безгә кушыл!