• МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Ватаным Татарстан
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Быел «Татар кызы»н шәп җырлавына һәм оста биюенә генә карап сайламаячаклар

    Быел «Татар кызы»н шәп җырлавына һәм оста биюенә генә карап сайламаячаклар

    Ике Фирдус – ике дус: Балтач районына авылны яраткан тырыш яшьләр кайта

    Ике Фирдус – ике дус: Балтач районына авылны яраткан тырыш яшьләр кайта

    Кризистан чыгабызмы, керәбезме?

    Кризистан чыгабызмы, керәбезме?

    Римма Ратникованың әнисе: «Путин мине ничек онытмаган?!»

    Римма Ратникованың әнисе: «Путин мине ничек онытмаган?!»

    Рөстәм Миңнеханов министрлар һәм район башлыкларына шелтә белдерде: «Бездә артык акча бармы әллә?»

    Рөстәм Миңнеханов министрлар һәм район башлыкларына шелтә белдерде: «Бездә артык акча бармы әллә?»

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    Син сөйлисең, мин йоклыйм: чыгыш ясау сәнгате ни хәлдә?

    Син сөйлисең, мин йоклыйм: чыгыш ясау сәнгате ни хәлдә?

    Туганына эшкә урнашып, 500 меңнән артык хезмәт хакын ала алмаган ир: «Үз туганымны судка бирү уңайсыз булды»

    Туганына эшкә урнашып, 500 меңнән артык хезмәт хакын ала алмаган ир: «Үз туганымны судка бирү уңайсыз булды»

    Алдагы 6 елда нинди һөнәрләрне сайлаганнар ялгышмаячак?

    Алдагы 6 елда нинди һөнәрләрне сайлаганнар ялгышмаячак?

    «Коронавируска каршы вакцинаны иң элек үзебез ясатсак, якын кешеләребезгә йогу ихтималы да бермә-бер кими»

    «Коронавируска каршы вакцинаны иң элек үзебез ясатсак, якын кешеләребезгә йогу ихтималы да бермә-бер кими»

    Язучылар корылтае… ул тагын гаугалы булырмы?

    Язучылар корылтае… ул тагын гаугалы булырмы?

    «Мөмкинлекләр мохите» проектының авторы Зилә Хәбибуллина: «Мин үз урынымны таптым»

    «Мөмкинлекләр мохите» проектының авторы Зилә Хәбибуллина: «Мин үз урынымны таптым»

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    Баланың караңгылыктан куркуын ничек бетерергә?

    Баланың караңгылыктан куркуын ничек бетерергә?

    Ир-атка суган файдалы

    Ир-атка суган файдалы

    Авитаминоз авырумы, әллә организмның «көйсезләнүе» генәме?

    Авитаминоз авырумы, әллә организмның «көйсезләнүе» генәме?

    Әстерхан чикләвеге канны «яшәртә», токсиннарны чыгара, иммутинетны ныгыта

    Әстерхан чикләвеге канны «яшәртә», токсиннарны чыгара, иммутинетны ныгыта

    Бакчачы-блогер Александра Кайгородцевадан файдалы киңәшләр

    Бакчачы-блогер Александра Кайгородцевадан файдалы киңәшләр

    Буыннар сызлаганда нарат ылысы булыша

    Буыннар сызлаганда нарат ылысы булыша

    Бик тәмле бәлеш пешерү ЫСУЛЫ

    Бик тәмле бәлеш пешерү ЫСУЛЫ

    Туганлык җепләрен өзү нәрсәсе белән куркыныч?

    Туганлык җепләрен өзү нәрсәсе белән куркыныч?

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР законнары
    • ТР Президенты указлары

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТЫ УКАЗЫ 13.10.20

    Татарстан Республикасы Президенты указлары

    «Татарстан Республикасында Кеше хокуклары буенча вәкаләтле вәкил турында» Татарстан Республикасы Законына үзгәрешләр кертү хакында

    «Җир асты байлыклары турында» Татарстан Республикасы Законына үзгәрешләр кертү хакында

    Мактаулы исемнәр

    Ничек үзмәшгуль булып теркәлергә?

    Ничек үзмәшгуль булып теркәлергә?

  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
    • Барысы
    • Авыл
    • Әдәбият
    • Дин
    • Җәмгыять
    • Икътисад
    • Интервью
    • Мәгариф
    • Мәдәният
    • Милләт
    • Сәясәт
    • Спорт
    • Хәвеф-хәтәр
    • Язмыш
    Быел «Татар кызы»н шәп җырлавына һәм оста биюенә генә карап сайламаячаклар

    Быел «Татар кызы»н шәп җырлавына һәм оста биюенә генә карап сайламаячаклар

    Ике Фирдус – ике дус: Балтач районына авылны яраткан тырыш яшьләр кайта

    Ике Фирдус – ике дус: Балтач районына авылны яраткан тырыш яшьләр кайта

    Кризистан чыгабызмы, керәбезме?

    Кризистан чыгабызмы, керәбезме?

    Римма Ратникованың әнисе: «Путин мине ничек онытмаган?!»

    Римма Ратникованың әнисе: «Путин мине ничек онытмаган?!»

    Рөстәм Миңнеханов министрлар һәм район башлыкларына шелтә белдерде: «Бездә артык акча бармы әллә?»

    Рөстәм Миңнеханов министрлар һәм район башлыкларына шелтә белдерде: «Бездә артык акча бармы әллә?»

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    Син сөйлисең, мин йоклыйм: чыгыш ясау сәнгате ни хәлдә?

    Син сөйлисең, мин йоклыйм: чыгыш ясау сәнгате ни хәлдә?

    Туганына эшкә урнашып, 500 меңнән артык хезмәт хакын ала алмаган ир: «Үз туганымны судка бирү уңайсыз булды»

    Туганына эшкә урнашып, 500 меңнән артык хезмәт хакын ала алмаган ир: «Үз туганымны судка бирү уңайсыз булды»

    Алдагы 6 елда нинди һөнәрләрне сайлаганнар ялгышмаячак?

    Алдагы 6 елда нинди һөнәрләрне сайлаганнар ялгышмаячак?

    «Коронавируска каршы вакцинаны иң элек үзебез ясатсак, якын кешеләребезгә йогу ихтималы да бермә-бер кими»

    «Коронавируска каршы вакцинаны иң элек үзебез ясатсак, якын кешеләребезгә йогу ихтималы да бермә-бер кими»

    Язучылар корылтае… ул тагын гаугалы булырмы?

    Язучылар корылтае… ул тагын гаугалы булырмы?

    «Мөмкинлекләр мохите» проектының авторы Зилә Хәбибуллина: «Мин үз урынымны таптым»

    «Мөмкинлекләр мохите» проектының авторы Зилә Хәбибуллина: «Мин үз урынымны таптым»

  • Халыкчан
    • Барысы
    • Гаилә
    • Иман
    • Кайсыгызның кулы җылы?
    • Көт мине
    • Сәламәтлек
    • Серле сандык
    • Укучыларыбыз яза
    • Халык авазы
    • Һич онытасым юк
    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    ДЦП диагнозы белән туып, аны җиңгән Рузал Габитов: «Сулау гимнастикасы барлык чирләремне бетерде»   

    Баланың караңгылыктан куркуын ничек бетерергә?

    Баланың караңгылыктан куркуын ничек бетерергә?

    Ир-атка суган файдалы

    Ир-атка суган файдалы

    Авитаминоз авырумы, әллә организмның «көйсезләнүе» генәме?

    Авитаминоз авырумы, әллә организмның «көйсезләнүе» генәме?

    Әстерхан чикләвеге канны «яшәртә», токсиннарны чыгара, иммутинетны ныгыта

    Әстерхан чикләвеге канны «яшәртә», токсиннарны чыгара, иммутинетны ныгыта

    Бакчачы-блогер Александра Кайгородцевадан файдалы киңәшләр

    Бакчачы-блогер Александра Кайгородцевадан файдалы киңәшләр

    Буыннар сызлаганда нарат ылысы булыша

    Буыннар сызлаганда нарат ылысы булыша

    Бик тәмле бәлеш пешерү ЫСУЛЫ

    Бик тәмле бәлеш пешерү ЫСУЛЫ

    Туганлык җепләрен өзү нәрсәсе белән куркыныч?

    Туганлык җепләрен өзү нәрсәсе белән куркыныч?

  • Документлар
    • Барысы
    • Мактаулы исемнәр
    • ТР законнары
    • ТР Президенты указлары

    ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ПРЕЗИДЕНТЫ УКАЗЫ 13.10.20

    Татарстан Республикасы Президенты указлары

    «Татарстан Республикасында Кеше хокуклары буенча вәкаләтле вәкил турында» Татарстан Республикасы Законына үзгәрешләр кертү хакында

    «Җир асты байлыклары турында» Татарстан Республикасы Законына үзгәрешләр кертү хакында

    Мактаулы исемнәр

    Ничек үзмәшгуль булып теркәлергә?

    Ничек үзмәшгуль булып теркәлергә?

  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү
Табылмады
Бар результатлар
Ватаным Татарстан
Табылмады
Бар результатлар
Баш бит МӨҺИМ Җәмгыять

Урманчыга агач, экологка китап…

- ieditor
13.08.2019
- Җәмгыять, Төп
0
Урманчыга агач, экологка китап…
0
Карулар
Share on FacebookShare on Twitter

“Бер агач киссәң, икене утырт!  Безне элек әнә шулай өйрәтәләр иде. Хәзер дә шулай. Икене үк утыртмасаң  да, кискән урында яңасы үсәргә тиеш. Әлегә аударылган урман биләмәсенең 62  процент мәйданында  агач утыртылса,  2024 елда бу күрсәткеч 100 процентны тәшкил итәчәк». Татарстан урман хуҗалыгы министры Равил Кузюров әнә шулай дип вәгъдә бирде.

– “Татарстанда урманнарны саклау” төбәк проекты 2019 елдан эшли. Аның максаты  – урмандагы балансны саклау. Шул җәһәттән  без  күп эшләр башкарабыз. Черегән, авыру эләгеп зарарланган, янгыннарда зыян күргән агачлар урынына яңасын утыртабыз.  Быел 2471 гектар җирдә урман утырту эшләре башкарылды. Утырту чималына килгәндә,  кыенлыклар юк. Республиканың 51 питомнигында 30 миллионнан артык кәлшә үстерелә.  Ел ахырына кадәр тагын шул ук күләмдә кәлшә җитештерүне, 11400 килограмм орлык әзерләүне планга керттек, — диде ул.

Әлеге проект нигезендә урман янгыннарына каршы тору өчен, махсус машиналар алырга 45 миллион сум акча бирелгән.

– Янгын табигать бәла-казасы булып санала. Кайчан килеп чыгасын беркем дә белми. Тиешле техника булмаса, бу хәлгә каршы тору бик авыр.  2010 елдагы корылык безгә сабак булды.  Янгыннарның 90 проценты кеше гаебе белән чыга. Урман буенда учак ягучылар – бер хәл, аның уртасына кереп, ут кабызучыларны бөтенләй аңлап булмый. Мондый кешеләргә  кырыс җәза бирелә, – ди Равил Кузюров. –  Ут-күз булмасын дип,  без космостан да күзәтү алып барабыз. Май-июнь айларында бигрәк тә куркыныч. Быел 895 термоноктаны сүндердек.  Әйтик, бер җирдә чүп үлән яна икән, сигнал шунда ук министрлыкка килә. Аннары хәбәр җаваплы кешеләргә җиткерелә. Тиз һәм оператив эшләү нәтиҗәсендә без урманнарны янгыннан саклый алабыз да инде.

Агач утырту өмәләре соңгы елларда бер бәйрәмгә әйләнде. Хәзер кешене мондый чараларга  куып чыгарасы түгел, үзләре белеп килә. Тик бер сорау борчый. Утыртуын утыртабыз, ә менә аның ничек үскәнен беребез дә белми. Бу сорауны министрга да бирдек.

– Өмә вакытында утырткан агачларның үсеп китү-китмәвен урманчылар күзәтә, – диде ул.

Агачларның үсеп китә алмавына  төрле  авыруларның  сәбәпче  булырга мөмкин.  Ылыслы агачларның күбесе тамыр губкасыннан зыян күрә икән. Бу авыру керсә, агач мәйданы белән юкка чыга. Аеруча наратлар әнә шул авыру аркасында саргая да инде.

Быелдан, урманга кереп, коры-сары җыярга рөхсәт итә башладылар. Урманчыларның күбесе, урман эче тәртипкә килер дип, халык ярдәменә өметләнгән иде. Тик алай булып чыкмады. Бер кеше дә артык мәшәкатьләнеп тормый хәзер. Коры-сарыны урманчыларга  үзләренә  җыярга туры килә.

– Республика халкы газ куллана. Шуңа күрә агачка ихтыяҗ зур түгел. Шушы көннәрдә теләгән кешеләр Кояшлы, Петровский, Вороновка, Боровое Матюшино бистәләре янындагы чыбык-чабыкны җыячак, – ди министр.

Сүз уңаеннан, урманчылар агачларны кайгыртканда, республика экологлары китап чыгарды. Шушы көннәрдә “Татарстан Республикасының табигате һәм табигый ресурслары: иллюстрацияле энциклопедия”нең өстәмә тиражы дөнья күрде. Тәрҗемә кыенлыклары булу сәбәпле, әлегә китап урыс телендә генә бастырылган. Татарча варианты киләсе елга чыгар дип көтелә.

– Бу энциклопедия 2017 елда чыккан иде. Ул сирәк очрый торган библиографик басмага әверелде. Галимнәрнең зур эш башкарасы бар, кайбер үсемлекләрнең һәм хайваннарның исемнәре татар теленә тәрҗемә ителми. Бу – зур проблема, күп кенә атамалар киң катлау кешеләргә билгеле түгел. Шуңа күрә, мөгаен, 1917 елгы инкыйлабка кадәр булган әдәбиятны да күтәрергә туры килер, – диде Татарстан Фәннәр академиясе мөхбир әгъзасы, Татарстан Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты директоры Искәндәр Гыйләҗев.

 

 Гөлгенә ШИҺАПОВА


Тэглар Гөлгенә Шиһаповаурманэкология
ShareTweetShare

Добавить комментарий Отменить ответ

Ваш адрес email не будет опубликован.

ХӘБӘРЛӘР

Автомобиль юлларын төзү һәм төзекләндерүгә 100 миллиард сум акча бүлеп биреләчәк

17:05

Коронавирустан күмәк иммунитет барлыкка килү вакытын әйттеләр

16:05

Якшәмбе мәктәпләре һәм этномәдәни компонентлы мәктәп укучылары арасындагы бәйгегә йомгак ясалды

15:36

Фәрит Мөхәммәтшин Олимпия чемпионына медаль тапшырды

14:59

Яшел Үзәндә 16 кешене янгыннан коткарганнар

14:59

Путинның журналистлар белән ничек аралашачагын әйттеләр

14:51

Колготки урлаган иргә хөкем карары чыгарылган

14:44

Рөстәм Миңнеханов Татарстан митрополиты белән очрашты

13:59

«Ватаным Татарстан» бәйге игълан итте: үзеңә ярдәм иткән табиблар турында яз һәм бүләкле бул!

13:39

Путин Горбачевны 90 яшьлек юбилее белән котлаган

12:44

Салават Фәтхетдинов Ирада Әюпованың киңәшчесе итеп билгеләнгән

12:37

Татарстанда ришвәт алу буенча 1098 җинаять ачыкланган

12:24
Күбрәк

ПОПУЛЯР

«ГТРК-Татарстан» һәлакәттә ире үлгән 3 бала анасына бер атнада 3 миллионнан артык акча җыйган

27.02.2021

Илһам Шакировның туганы: «Илһам абыйның беркайчан да шәп җырлыйсың, әйдә, минем белән җырлап йөр, дип әйткәне булмады»

24.02.2021

Кукмарада бер егеткә селәүсен ташланган: «Җилкәмә батырылган тырнакларны тойгач, эттер дип уйладым»

17.02.2021

8 кешегә калган авыл: Матмыр халкы кыргыйлашып бетмәгәнме?

11.02.2021

«Кызыл зона»га 17 тапкыр кергән журналист: «Кешеләргә аз булса да чынбарлыкны күрсәтәсем килде»

08.02.2021


СОҢГЫ ФИКЕРЛӘР

  • 9 Фев 2021 - 10:00 Ханнанова ЭльмираЛяля Рамазановнанын тортлары хэм ижади унышлары ,кондитер осталыгы Ватаным Татарстан газетасына яналык булып бик лаек язарга!)Кондитер остасы Ләлә Фәйзуллина: «Беренче тортымны 8 яшьтә пешердем»
  • 9 Фев 2021 - 08:43 АнонимБик булган Ханым, куренеп тора йозеннэн нур боркелэ ,чиста похтэ, башта яулык кулда перчатка, тортларына курыкмыйча заказ бирергэ була, эшлэрен…Кондитер остасы Ләлә Фәйзуллина: «Беренче тортымны 8 яшьтә пешердем»
  • 9 Фев 2021 - 08:16 Зухра"Гыйнварның алтысын алып керә, (иске стиль буенча)мартның алтысын алып чыга" дия иде әтием.Халык синоптигы салкыннарның кайчанга кадәр дәвам итәчәген әйтте
  • 9 Фев 2021 - 08:06 ГолнурИсэнмесез, Лэлэ Рамазановна эшегездэ унышлар ,дорестэндэ тортларыгыз бик тэмле ,,теленне йотарлык ",алга табада безне шундый матур - тэмле торт- меренговый…Кондитер остасы Ләлә Фәйзуллина: «Беренче тортымны 8 яшьтә пешердем»
  • 7 Фев 2021 - 12:56 МансурЭТот автор свои навязчивые мысли всегда выдает за истину. То ахрзаман у него то апокалипсис. СШа со своим глоб.капитализмом могут…Америка тарала микән?

СОРАШТЫРУ

Коронавирустан прививка ясатасызмы?

Нәтиҗәләр

Загрузка ... Загрузка ...

© 2019 Copyright © Все права защищены

  • Газета турында
  • Редакция
  • Элемтә
  • Реклама
  • Язылу

«Ватаным Татарстан» газетасы һәм сайты язмаларын, фото, видеоларны күчереп бастырган очракта редакциядән рөхсәт алу мәҗбүри

☎ 222-09-70  ✉ info@vatantat.ru


Табылмады
Бар результатлар
  • МӨҺИМ
  • Халыкчан
  • Документлар
  • Яңа сан
  • АРХИВ 2013-2019
  • Фото
  • Видео
  • Аудио
  • Элемтә
    • Хат җибәрү

© 2019 Copyright © Все права защищены

Безгә кушыл!