Бүген Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты утырышында 2026 елга һәм 2027 һәм 2028 елларның план чорына Татарстан Республикасы бюджеты турындагы закон проекты турында фикер алыштылар. Утырышта шулай ук депутатларга театрлар һәм театр эше турында мәгълүмат бирелде. Утырыш эшендә Дәүләт Советы Секретаре Лилия Маврина, Татарстан Республикасы Рәисенең парламенттагы Тулы вәкаләтле вәкиле Александр Терентьев катнашты. Утырышны профильле комитет рәисе Айрат Зарипов үткәрде.
Республиканың социаль-икътисадый үсеше фаразы турында икътисад министрының беренче урынбасары Олег Пелевин сөйләде. Олег Пелевин билгеләп үткәнчә, 2026 елда Татарстан Республикасының тулай төбәк продукты күләме, фаразлар буенча, алдагы елга карата чагыштырма бәяләрдә 102,1% тәшкил итәчәк, 2027 елда – 102,3%, 2028 елда – 102,4%. 2026 елда тулаем төбәк продукты күләме 5 трлн 783 млрд сум тәшкил итәчәк. Олег Пелевин әйтүенчә, республика икътисады структурасында иң зур өлешне сәнәгать алып тора. 2026 елда сәнәгать җитештерүе индексы үсеш белән фаразлана – 2026 елда – 101,7%, 2027 елда - 102%, 2028 елда-102,2%.
«Фаразны тәэмин итүдә мөһим фактор булып фәнни-технологик үсеш тора, – дип ассызыклады Олег Пелевин. – 2025 елдан технологик лидерлыкның яңа илкүләм проектларын гамәлгә ашыру башланды, аларны гамәлгә ашыру 2030 елга кадәр һәм киләчәктә 2036 елга кадәр планлаштырыла».
Татарстан Республикасы икътисад министрының беренче урынбасары билгеләп үткәнчә, хәзерге вакытта технологик лидерлыкның 8 проекты формалаштырылган, алар җитештерү чараларыннан һәм яңа материаллардан алып космоска һәм медицинага кадәр иң перспектив юнәлешләрне колачлый. Әлеге проектларның стратегик максаты – заманча фәнни технологияләрне кулланып, көндәшлеккә сәләтле, югары технологияле продукция булдыру, шулай ук үз җитештерү линияләрен булдыру һәм үстерү юлы белән яңа базарлар булдыру.
Профильле комитет карамагындагы Республика бюджетының төп параметрлары турында финанс министры урынбасары Оксана Кисапова сөйләде.
2026 елда «Мәгариф» бүлеге буенча чыгымнарның берләштерелгән күләме 201,1 млрд сум күләмендә планлаштырылган, шул исәптән республика бюджеты акчалары исәбенә – 114,4 млрд сум. Акчалар республиканың мәгариф учреждениеләрен финанслауга, талантлы яшьләргә ярдәм итүгә, яшьләр сәясәтен үстерүгә, матди-техник базаны яңартуга һәм башка юнәлешләргә юнәлдереләчәк.
Мәдәният һәм кинематографияне финанслауга 2026 елда берләштерелгән бюджет буенча – 27,7 млрд сум, республика бюджетында - 14,2 млрд сум каралган. Акчаларны грантлар бирүгә, китап фондларын туплауга, иҗат берлекләренә ярдәм итүгә, Татарстан Республикасында дәүләт телләрен һәм башка телләрне саклауга, өйрәнүгә һәм үстерүгә юнәлтү планлаштырыла.
«Гомумдәүләт мәсьәләләре» бүлеге буенча киләсе елга чыгымнар 2 млрд 108,1 млн сум күләмендә каралган.
«Массакүләм мәгълүмат чаралары» бүлеге буенча бюджет ассигнованиеләре 2026 елга 2 млрд сум күләмендә планлаштырылган.
Дәүләт Советы Секретаре Лилия Маврина Татарстан Республикасы Икътисад министрлыгы һәм Мәгариф һәм фән министрлыгы вәкилләренең игътибарын балалар бакчаларын һәм өстәмә белем бирү объектларын капиталь ремонтлау буенча республика программасын эшләргә кирәклегенә юнәлтте. Лилия Маврина әйтүенчә, бүген Казанда гына да 186 балалар бакчасы һәм 30 өстәмә белем бирү объекты ремонтка мохтаҗ.
Фикер алышу йомгаклары буенча профильле комитет әгъзалары 2026 елга һәм 2027 һәм 2028 елларның планлы чорына бюджет турындагы закон проектын хупладылар, республиканың төп финанс законы Татарстанның социаль-икътисадый үсеше өстенлекләренә туры китереп төзелгәнлеген билгеләп үттеләр.
Бүген үк комитет утырышында парламентарийлар Татарстан Республикасында театр эшен үстерү мәсьәләләре буенча фикер алыштылар. Әлеге мәсьәлә буенча доклад белән мәдәният министрының беренче урынбасары Юлия Әдһәмова чыгыш ясады.
Аның сүзләренә караганда, республиканың театр учреждениеләре челтәре Россиядә иң эреләрнең берсе булып тора һәм 39 оешманы үз эченә ала, алар арасында – Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет академия театры, В.И.Качалов исемендәге Казан дәүләт академия Рус зур драма театры, Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры.
2024 елда театрларның эшчәнлеге турында сөйләгәндә, Юлия Әдһәмова республиканың дәүләт һәм муниципаль театрлары тарафыннан 100 премьера спектакле, барлыгы 4195 спектакль куелуын билгеләп үтте.
1384 – балалар һәм яшүсмерләр аудиториясе өчен. Театрларга 1,6 млн. тамашачы килгән. «Театрларга бару буенча 2030 елның планлы күрсәткече арттырып үтәлде» , – дип билгеләп үтте Юлия Әдһәмова. Аның сүзләренә караганда, әлеге үсеш театрларның спектакльләр күрсәтүне арттыру, читтә һәм гастрольләрдә чаралар уздыру буенча эшне оештыру белән бәйле.
Иң якты театр чаралары арасында мәдәният министрының беренче урынбасары Ф.И. Шаляпин исемендәге Халыкара опера фестивален, Рудольф Нуриев исемендәге Халыкара классик балет фестивален, төрки халыкларның «Нәүрүз» Халыкара театр фестивален һәм башкаларны билгеләп үтте.
«Ике театрның – Казанда Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрының һәм Чаллыда «Мастеровые» рус драма театрының яңа биналары ачылуы соңгы дистә елларда театр сәнгате тарихында иң әһәмиятле вакыйгаларның берсе булды", – дип белдерде Юлия Әдһәмова.
Мәдәният министрлыгы мәгълүматын комитет игътибарга алды һәм Татарстан Республикасында театр эшен камилләштерү буенча эшне дәвам итәргә тәкъдим итте.
Сүз уңаеннан, хәзерге вакытта Татарстанда “Без бергә” төбәк проекты гамәлгә ашырыла.
БЕЗНЕҢ ТЕЛЕГРАМ КАНАЛГА ЯЗЫЛЫГЫЗ!
Фикер өстәү
Фикерегез