Күптелле мәктәпләргә укучыларны ничек сайлап алалар, бу оешмаларның эшчәнлеге нинди күрсәткечләр буенча бәяләнә? Татарстан Дәүләт Советының Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты утырышында күптелле мәктәпләр челтәрен камилләштерү турында фикер алыштылар. Анда Татарстан Дәүләт Советы рәисе урынбасарлары Марат Әхмәтов белән Татьяна Ларионова да катнашты. Депутатлар арасында, татар теле югары дәрәҗәдә укытылсын иде, диючеләр дә булды.
Татарстан мәгариф һәм фән министры Илсур Һадиуллин республикада 2019 елдан башлап, рус, татар, инглиз телләрендә көндәшлеккә сәләтле белем бирүне күздә тоткан «Адымнар» күптелле белем бирү комплексы тормышка ашырылуын әйтте. Быелгы уку елында Казан, Алабуга шәһәрләрендә яңа төр мәктәпләр ачылды. 2024 елга кадәр әлеге челтәр тагын да киңәйтеләчәк. Сыйфатлы белем бирү өчен, шәһәр читләрендә өстәмә белем бирү үзәкләре төзү планлаштырыла. Профильле сменаларда балалар телләрне генә өйрәнеп калмыйча, яз-көз айларында олимпиадаларга да әзерләнәчәк.
– Күптелле белем бирү комплексларына укучыларны сайлау алу күрсәткечләрен булдыру мөһим мәсьәлә булып тора. Әлеге эшне дәвам иттерергә, кирәкле норматив-хокукый актлар әзерләргә кирәк. Министрлык тарафыннан эшче төркем төзелде. Ул, мәсьәләне хәл итеп, аны фикер алышуга чыгарырга тиеш булачак, – диде Илсур Һадиуллин.
КФУ ректоры, депутат Илшат Гафуров күптелле мәктәпләрнең эшчәнлеге ничек бәяләнәчәге турында кызыксынды. «Адымнар» мәктәбе директоры Айдар Шәмсетдинов бу төр мәктәпләргә башкаларга караганда зуррак таләпләр куелачагын әйтте.
– Телләрне генә өйрәтеп калмыйча, тел уку һәм тәрбияне оештыру чарасы да булырга да тиеш, – диде ул.
Илшат Гафуров «Адымнар» мәктәбе ассоциациясе төзергә кирәк дигән тәкъдим белән чыкты. Монда вузлар каршындагы мәктәпләрне дә кертергә мөмкин. Әлеге оешма проблемаларны бергәләп хәл итәргә ярдәм итәчәк. Ректор фикерен Илсур Һадиуллин да хуплады. Депутатлар Рамил Төхвәтуллин белән Ркаил Зәйдулла полилингваль мәктәпләрдә татар теленең югары дәрәҗәдә укытылырга тиешлегенә басым ясады.
Татьяна Ларионова фикеренчә, мондый комплексларның балаларга татар телен русчаны белгән кебек өйрәтү бурычын куюы мөһим.
– Бу яктан яхшы нәтиҗәләр дә бар. Казанда да, Алабугада да рус гаиләләрендә тәрбияләнүче балалар, әти-әниләр татар телен туган тел буларак өйрәнү өчен сайлый. Бу – күптелле мәктәпләрнең үзенчәлеге. Алга таба да эшебезне шушы юнәлештә дәвам иттерергә, үз алымнарыбызны камилләштерергә кирәк, – диде Татьяна Ларионова.
Сүз уңаеннан, полилингваль белем бирү турында #ТатарстанОнлайн программасында Илсур Һадиуллин белән оештырылган «туры элемтә»дә дә сүз булды. Анда укытучыларга хезмәт хакы түләү мәсьәләсен күтәрделәр. Кайбер мәктәпләрдә, шул исәптән, «Адымнар»да да акчаны 20–30 процентка киметеп түләгәннәр икән. Янәсе, авыл мәктәпләрендәге норматив буенча.
– Бу ситуация турында белмәдем. «Адымнар» – дәүләт оешмасы. Башкаларга караганда азрак түләнә дигәнгә ышанмыйм. Республикада хезмәткә түләү барлык мәктәпләрдә дә бер төрле, бары сыйныф җитәкчеләренә генә укучы санына карап түләнә. Олимпиада, БДИ сыйфаты буенча баллы система турында укытучылар яхшы белә. «Адымнар»да инглиз һәм татар телендә белем бирүче мөгаллимнәр өчен өстәмә акча каралган. Без бу сорауны ачыкларбыз, –дип вәгъдә итте министр.
Сәрия Мифтахова
