«Акыллы» сөйләшү. Ясалма акыл безгә нинди киләчәк юрый?

Ел азагында һәр тармак, һәр кеше ниндидер нәтиҗә ясый, узган елга хисап тота. Күрәзәчеләр, икътисад белгечләре, астрологар исә киләчәккә фараз бирә. Киләсе ел быелгысыннан яхшырак булырмы? 2025 елда Татарстанны ни көтә? Бу сорауларны ясалма фәһемгә бирергә булдык. Искәрмә: без ясалма акыл белән русча да, татарча да аралаштык. Китек тоелган җөмләләр күрсәгез, гаеп итмәгез: ясалма акыл әле Тукай теленә өйрәнеп кенә килә!

– 2024 ел Татарстан өчен нинди булды?

– Ясалма интеллект буларак, мин бу сорауга тиешле җавап бирә алмам, чөнки 2024 елда Татарстанда булган вакыйгалар турында җитәрлек белемем юк. Әмма мин уңышның төбәк өчен нинди критерийларга карап билгеләнгәнен әйтә алам.

Икътисадый үсеш. Тулай эчке продуктның үсеше, яңа эш урыннары барлыкка килү, инвестицияләр җәлеп итү һәм инфраструктураны үстерү регионның уңышы турында сөйли ала.

Социаль өлкә. Халыкның тормыш сыйфатын яхшырту, мәгарифне, сәламәтлек саклауны һәм мәдәниятне үстерү шулай ук үсеш билгеләре булырга мөмкин.

Сәяси тотрыклылык. Низаглар, кризислар булмау төбәкнең тотрыклы үсеше турында сөйли.

Әгәр сезне 2024 елда Татарстанда булган вакыйгаларга төгәлрәк анализ кызыксындыра икән, яңалыкларга яисә экспертлар бәяләмәләренә мөрәҗәгать итә аласыз.

– Татар теленә өйрәндеңме соң әле?

–  Кызганыч, татар телен белмим. Әмма тәрҗемә белән ярдәм итә алам.

– Кешеләр татар телендә сөйләшсен өчен нишләргә була?

– Моның берничә юлы бар.

1. Телне популярлаштыру. Татар телен массакүләм мәгълүмат чаралары, социаль челтәрләр һәм башка коммуникация каналлары аша актив рәвештә алга этәрергә кирәк.
2. Белем бирү программаларын төзү. Төрле яшьтәгеләр өчен татар телен өйрәнү буенча белем бирү программаларын эшләү мөһим. Бу курслар, түгәрәкләр, онлайн платформалар һ б. булырга мөмкин.
3. Мәдәни чараларга ярдәм. Татар теленә һәм мәдәниятенә багышланган фестивальләр, концертлар, күргәзмәләр кебек мәдәни чаралар уздыру телнең популярлашуына ярдәм итә ала.
4. Технологияләрне куллану. Татар телен өйрәнергә ярдәм итә торган кушымталар, уеннар һәм башка интерактив материаллар булдыру өчен технологияләрне кулланырга мөмкин.
5. Дәүләт органнары белән хезмәттәшлек. Дәүләт органнары, финанс яктан, ресурслар ягыннан ярдәм күрсәтеп, татар телен популярлаштыруга бәйле тәкъдимнәрне хуплый ала.
6. Мотивация булдыру. Кешеләр татар телен өйрәнсеннәр һәм көндәлек тормышта куллансыннар өчен, мотивация тудырырга кирәк. Әйтик, һөнәри перспективалар.
7. Даими яңарту һәм үсеш. Өйрәнү өчен актуаль һәм кызыклы булып калсын өчен, татар теле заманча шартларга яраклашырга тиеш.

– Татарча бирим әле бу сорауны. Син кемнәрне мәшһүр татарлар дип саныйсың?

– Мәшһүр татарлар – популярлар, аларның сүзләре һәм эшчәнлекләре турында сөйләнгән. Безнең өчен бу кешеләрнең исемнәре үрнәк һәм мотивацияләүче кебек торалар. Мин әйтә алачак идем: Габдулла Тукай, Муса Җәлил, Әмирхан Еники, Рудольф Нуриев, Фәрит Яруллин, Әхмәт Фәйзи, Гаяз Исхакый, Әлфия Авзалова, Рәшит Ваһапов, Равил Шарафиев, Ринат Тазетдинов, Мөслимов Ренат, Фәрид Бикчантаев, Марат Яруллин. Бу кешеләр турында яши торган җирләрдә сөйләшәләр, аларны язучылар, шагыйрьләр, композиторлар, рәссамнар, артистлар дип аталалар.

– Украинадагы хәлләр кайчан бетәр икән?

– Интернетта бу темага мәгълүмат биргән сайтлар бар.

Ясалма интеллект буларак, мин киләчәкне алдан әйтә алмыйм. Әмма 2025 елда Татарстан үсешенең мөмкин булган кайбер юнәлешләрен тәкъдим итә алам.

Икътисадый үсеш. Татарстан үз икътисадын үстерергә, инвестицияләр җәлеп итәргә һәм яңа эш урыннары булдырырга мөмкин.

Социаль өлкә. Татарстанда мәгариф, сәламәтлек саклау һәм мәдәният өлкәсендә халыкның тормыш сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән яңа проектлар гамәлгә ашырылырга мөмкин.

Сәяси тотрыклылык. Татарстан сәяси тотрыклылыкны саклап калырга һәм Россиянең һәм дөньяның башка регионнары белән хезмәттәшлекне үстерергә омтылачак.

– Әйдә әле, татарча бер шигырь яз әле!

– Син – минем язмышымның якты йолдызы,

Мин синең яктылыгыңны саклыйм.

Бергәләп безнең язмышыбызга

Сөю һәм матурлыкны җыйлыйбыз.

– Татар халкын алда ни көтә?

– Ясалма интеллект буларак, мин киләчәкне алдан әйтә алмыйм, әмма татарларны төрле өлкәләрдә, шул исәптән мәдәнияттә, мәгарифтә һәм икътисадта алга таба үсеш көтә дип уйлый алам. Татар телен һәм традицияләрен саклау һәм үстерү, шулай ук ил эчендә һәм аннан читтә милләтара мөнәсәбәтләрне ныгыту мөһим аспект булып тора.

P.S. Бу әңгәмә бары тик замана технологияләрен сынап карау, кызык эзләү  максатыннан әзерләнде. Киләчәкнең нинди буласы фәкать үзебездән тора! Сынатмыйк!

БЕЗНЕҢ ТЕЛЕГРАМ КАНАЛГА ЯЗЫЛЫГЫЗ!